Do zastąpienia corocznych zebrań przedstawicieli członków walnymi zgromadzeniami potrzebna jest zmiana zapisów statutu spółdzielni. Mimo że ustawa z 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zobowiązała zarządy do dostosowania statutów do aktualnego stanu prawnego i likwidacji zebrań przedstawicieli członków (ZPCz) najpóźniej do 30 listopada 2007 r., wiele z nich do tej pory tego nie uczyniło.
Zgodnie z art. 9 ust. 2 wspomnianej ustawy, do czasu zarejestrowania zmian statutów postanowienia dotychczasowych statutów regulujące funkcjonowanie zebrania przedstawicieli pozostają w mocy. Tworzy to sytuację, w której z jednej strony obowiązująca nowelizacja wprowadza zakaz zastępowania walnych przez ZPCz, z drugiej strony pozwala na funkcjonowanie ZPCz do czasu zarejestrowania zmian przez sąd rejestrowy.
Co ważne, Sąd Najwyższy stwierdził, że statut spółdzielni nie jest aktem normatywnym, ani czymś w rodzaju wewnętrznego prawa spółdzielni, ale umową cywilnoprawną. Zgodnie z zasadą swobody umów to od członków zależy więc, kiedy zmieniać statut.
Ani ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych, ani prawo spółdzielcze nie wprowadzają sankcji dla członków zarządu, którzy zaniedbają terminowe przygotowanie projektu zmian statutu albo nie zgłoszą go do rejestracji w sądzie.
Do wszczynania postępowań przymuszających spółdzielnie mieszkaniowe pod rygorem wymierzenia grzywien dla członków zarządu uprawnione są natomiast sądy rejestrowe.
Podstawa prawna
● Art. 9 ustawy z 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2007 r. nr 125, poz. 873).