TRZY PYTANIA DO... Mateusza Ordyka, prawnika w kancelarii Domański Zakrzewski Palinka - Czy prawo chroni klientów e-ban-ków przed ryzykiem utraty środków zdeponowanych na elektronicznych kontach wskutek podstępu hakerów?
- Odpowiedzialność za nieautoryzowane e-przelewy jest uregulowana w unijnej Dyrektywie 2007/64/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zwanej dyrektywą PSD - Payment Services Directive. Dyrektywa ta przewiduje odpowiedzialność banku za nieautoryzowane operacje dokonane on-line na podobnych zasadach jak w przypadku transakcji za pomocą karty. Polska ma czas do 1 listopada 2009 r. na wdrożenie dyrektywy do swojego porządku prawnego. Obecnie obowiązujące przepisy nie regulują odpowiedzialności za tego rodzaju ryzyko tak precyzyjnie, jak w przypadku operacji z użyciem kart.
● Czy prawo chroni klientów banku przed ryzykiem nieautoryzowanych operacji kartami?
- Przepisy ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych przewidują ochronę klientów banku przed skutkami operacji przy użyciu kart płatniczych dokonywanych przez osoby nieuprawnione. Do chwili zgłoszenia bankowi utraty karty klienta obciążają operacje do wysokości 150 euro. Natomiast po dokonaniu zgłoszenia ryzyko takich transakcji przechodzi na bank.
Stopniowe ograniczanie odpowiedzialności posiadacza karty za operacje dokonane przez osoby trzecie w sytuacji, gdy karta została skradziona, zgubiona lub w inny sposób utracona, jest stałą trendencją ustawodawstwa europejskiego.
● Pod jakimi warunkami klient może odzyskać środki utracone w wyniku nieautoryzowanych przez niego operacji?
- Domaganie się zwrotu środków zakłada przestrzeganie przez klienta banku obowiązków związanych z korzystaniem z kart. W kilku konkretnych przypadkach operacje dokonane przy użyciu kart przez osoby nieuprawnione będą obciążać klienta. Chodzi o sytuacje, w których nie dopełnił on obowiązków: przechowywania karty płatniczej i ochrony kodu PIN z zachowaniem należytej staranności, w tym nieprzechowywania karty razem z kodem PIN, nieudostępniania karty i kodu PIN osobom nieuprawnionym, niezwłocznego zgłoszenia bankowi utraty lub zniszczenia karty oraz zgłoszenia niezgodności w zestawieniu operacji dokonanych kartą płatniczą.
Umowy zawierane między klientem banku a bankiem mogą przewidywać inne zasady odpowiedzialności. W każdym jednak przypadku takie zmiany muszą iść w kierunku bardziej korzystnym dla klienta.