Przy ustalaniu kryterium dochodowego ma znaczenie, czy zadośćuczynienie wynikające ze sprawy karnej zostało orzeczone na rzecz matki czy dziecka – wynika z orzeczenia WSA w Krakowie.
Sprawa dotyczyła matki prowadzącej wraz z niepełnoletnim synem gospodarstwo domowe, która złożyła wniosek o przyznanie zasiłków okresowego oraz celowego. Wskazała, że w poprzednim miesiącu utrzymywała się z zasiłku rodzinnego na syna oraz alimentów. Kwoty te po zsumowaniu nie przekraczały kryterium dochodowego, od którego ustawa z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1507 ze zm.) uzależnia otrzymanie świadczeń.
Prezydent miasta odmówił wypłaty. Wskazał, że syn kobiety uzyskał zadośćuczynienie wynikające ze sprawy karnej przeciwko byłemu mężowi matki. Po dodaniu tej kwoty kryterium dochodowe zostało przekroczone. Podkreślił, że wnioskodawczyni jest w wieku produkcyjnym, a nie jest nawet zarejestrowana w urzędzie pracy.
Dodał, że kobieta powołuje się na niezdolność do pracy z tytułu choroby, jednocześnie odmawiając poprzednio zawieszonego na jej wniosek postępowania w sprawie ustalenia stopnia niepełnosprawności.
Samorządowe kolegium odwoławcze utrzymało decyzję prezydenta miasta w mocy. Również WSA uznał, że odmowa wypłaty świadczenia była prawidłowa. Argumentował, że ustawa o pomocy społecznej wskazuje zamknięty katalog świadczeń, które nie są zaliczane do dochodu. Skoro zadośćuczynienie, odszkodowanie i nawiązka orzeczone w sprawie karnej nie są tam wymienione, musi być wzięte pod uwagę.
Kobieta złożyła skargę kasacyjną, a NSA uchylił wcześniejsze decyzje i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.
Wskazał, że regulacja dotycząca niewliczania pewnych sum do kwoty dochodu odnosi się nie tylko do ustawy o pomocy społecznej, ale też do wszystkich przypadków, w których jakikolwiek akt rangi ustawowej wskazuje, że dana należność nie stanowi dochodu.
Co jednak bardziej istotne dla sprawy, NSA wskazał również, że nawiązka została orzeczona na rzecz dziecka, a w tym przypadku kwotę dochodu ustala się odmiennie. Ustawa o pomocy społecznej wskazuje bowiem, że za dochód dziecka uważa się wyłącznie rentę wraz z dodatkiem dla sierot zupełnych, zasiłek pielęgnacyjny, dodatek pielęgnacyjny, otrzymywane alimenty oraz kwotę odpowiadającą dochodom uzyskiwanym z majątku dziecka. Wynika z tego, że nawiązka orzeczona na rzecz dziecka nie może wpływać na możliwość uzyskania zasiłków.

orzecznictwo

Wyrok WSA w Krakowie z 12 sierpnia 2020 r., sygn. akt III SA/Kr 657/20. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia