Subskrybuj nas na Youtube
Choć tarcza antykryzysowa 3.0 przywraca bieg terminów administracyjnych, to jednostki samorządu jeszcze przez pewien czas będą się borykały ze skutkami koronawirusowego zamieszania w procedurach. Na przykładach pokazujemy, jak sobie radzić w niektórych sytuacjach.
przykład 1
Epidemia nie zawsze tłumaczy bezczynność
Do starosty powiatu X 13 marca 2020 r. wpłynął wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Analiza pisma wykazała, że starosta tymi danymi nie dysponuje. Nie poinformował jednak o tym wnioskodawcy w terminie 14 dni, tj. do 27 marca. Wnioskodawca 29 maja wniósł do sądu administracyjnego skargę na bezczynność starosty w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej i zażądał uznania, że ma ona charakter rażący z powodu ponad dwumiesięcznej zwłoki. Starosta w odpowiedzi wskazał, że nie pozostawał w bezczynności. Od 13 marca trwał bowiem stan zagrożenia epidemicznego, a następnie stan epidemii, które uzasadniały, jak wskazuje art. 15zzs specustawy o COVID-19 z 2 marca 2020 r., nierozpoczęcie lub zawieszenie biegu terminów administracyjnych. W związku z tym termin na udostępnienie informacji – w ocenie starosty – biegnie od 25 maja 2020 r.
W omawianym przypadku starosta może się skutecznie sprzeciwić zarzutowi rażącego charakteru bezczynności w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, o ile oczywiście udostępni żądaną informację. Uzasadnienie stanowić może przy tym okres, który upłynął od dnia wpływu wniosku do dnia udostępnienia informacji oraz trudności związane z epidemią, która zdezorganizowała de facto w pewnym stopniu pracę wszystkich organów administracji publicznej.
Nie uchroni go to jednak od uznania, że dopuścił się bezczynności w zakresie udostępnienia informacji publicznej. Faktem jest, że zgodnie z art. 15zzs ust. 1 specustawy COVID-19 bieg terminów procesowych „w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID” nie rozpoczynał się, a rozpoczęty ulegał zawieszeniu.
13 marca stan zagrożenia epidemicznego już trwał, od 20 marca 2020 r. został zaś wprowadzony stan epidemii. Sam przepis art. 15zzs zaczął jednak obowiązywać dopiero od 31 marca 2020 r., co oznacza, że w dniu jego wejścia w życie starosta pozostawał już w bezczynności od czterech dni.
przykład 2
Konieczna ponowna próba doręczenia
Wójt gminy X wydał 19 maja 2020 r. decyzję w sprawie wymierzenia kary za usunięcie drzewa bez wymaganego zezwolenia. Adresat decyzji nie podjął przesyłki w terminie 14 dni i decyzja wróciła do organu. Czy oznacza to, że doręczenie można uważać za dokonane?
Niestety nie ma to znaczenia dla organu w zakresie możliwości uznania decyzji za doręczoną. Mimo uchylenia art. 15zzr i 15zzs specustawy COVID-19 wciąż obowiązuje art. 98 ust. 1 ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, który mówi, że „nieodebranych pism podlegających doręczeniu za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. ‒ Prawo pocztowe, których termin odbioru określony w zawiadomieniu o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru przypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie można uznać za doręczone w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz przed upływem 14 dni od dnia zniesienia tych stanów”. Tym samym organ powinien ponownie podjąć próbę doręczenia decyzji stronie postępowania.
przykład 3
Liczy się data wszczęcia postępowania
Wójt gminy X 20 maja 2020 r. wysłał stronie zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego w sprawie oraz możliwości zapoznania się w terminie siedmiu dni ze zgromadzonym materiałem i ewentualnego wniesienia dodatkowych wniosków dowodowych. Strona odebrała zawiadomienie 21 maja. Czy termin siedmiu dni należy liczyć od 22 maja, czyli stosownie do dyspozycji art. 57 par. 1 kodeksu postępowania administracyjnego, czy też dopiero od 25 maja?
Odpowiedź, jak to często w prawie bywa, brzmi: to zależy. Artykuł 46 pkt 20 tzw. tarczy antykryzysowej 3.0 uchylił art. 15zzr i 15zzs specustawy COVID-19. Ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, tj. 16 maja 2020 r. Tym samym, jeżeli postępowanie w sprawie zostało wszczęte 18 maja, to uznać należy, że termin siedmiu dni wskazany w zawiadomieniu liczyć powinno się stosownie do dyspozycji art. 5 par. 1 k.p.a., gdyż wówczas art. 15zzr i 15zzs już nie obowiązywały. Jeżeli natomiast zawiadomienie dotyczyło postępowania, w którym termin nie rozpoczął się lub rozpoczęty uległ zawieszeniu stosownie do ww. uchylonych przepisów, to termin siedmiu dni określony w zawiadomieniu zacznie biec dopiero od 25 maja, stosownie do dyspozycji art. 68 tarczy antykryzysowej 3.0.
przykład 4
Nowe zawiadomienie i nowy termin
Starosta powiatu X nie załatwił sprawy w terminie. Zawiadomił o tym strony postępowania pismem z 30 marca 2020 r., wskazując nowy termin decyzji na 30 kwietnia br. Nie została ona wydana, jednak z uwagi na zawieszenie biegu terminów procesowych starosta nie zawiadomił stron o nowym terminie załatwienia sprawy. Po 25 maja 2020 r. ponownie zawiadomienie takie nie zostało wysłane, gdyż starosta uznał, że już zawiadomił strony o niezałatwieniu sprawy w terminie.
Działanie starosty w tym przypadku nie może zostać uznane za prawidłowe. Co prawda, we właściwy sposób zawiadomił on strony o nowym terminie załatwienia sprawy, ale gdy bieg terminów został zawieszony, przyjął błędnie, że termin ten uległ niejako przesunięciu na kolejny miesiąc, czyli od dnia uchylenia art. 15zzr i 15zzs specustawy o COVID-19. W zawiadomieniu starosta nie określił przecież, że sprawa zostanie załatwiona w terminie miesiąca, lecz że zostanie załatwiona do 30 kwietnia 2020 r. Tym samym uznać należy, że w przypadku niezałatwienia sprawy do 25 maja 2020 r. powinien wysłać nowe zawiadomienie o niezałatwieniu sprawy w terminie i wskazać nowy termin jej załatwienia.
Podstawa prawna
•art. 46 pkt 20, art. 68 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875; tarcza antykryzysowa 3.0)
•art. 15zzr i 15zzs ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875; specustawa o COVID-19)
•art. 98 ust. 1 ustawy z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. poz. 695; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 875)
•art. 5 par. 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. ‒ Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 256; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 695)
