Jak podaje UODO, podstawą wydania postanowienia jest uprawdopodobnienie naruszenia przepisów o ochronie danych oraz zagrożenie spowodowania poważnych i trudnych do usunięcia skutków.
Według komunikatu postanowienie zostało wydane 6 kwietnia 2020 r. w ramach prowadzonego wobec Głównego Geodety Kraju postępowania z urzędu w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych dotyczącej udostępniania bez podstawy prawnej na portalu internetowym GEOPORTAL2 (geoportal.gov.pl) numerów ksiąg wieczystych.
Urząd poinformował, że 27 marca 2020 r. Prezes UODO wszczął z urzędu dwa postępowania administracyjne: jedno w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych w związku z przetwarzaniem danych osobowych bez podstawy prawnej, drugie w przedmiocie nałożenia na Głównego Geodetę Kraju administracyjnej kary pieniężnej za brak współpracy z Prezesem UODO w ramach wykonywania przez niego uprawnień kontrolnych.
Jak podano w komunikacie, UODO zdecydował na początku marca o konieczności przeprowadzenia kontroli u Głównego Geodety Kraju, o czym poinformował go pismem wskazując zakres kontroli oraz termin jej przeprowadzenia. Według komunikatu Urzędu Główny Geodeta Kraju odmówił jednak zgody na przeprowadzenie czynności kontrolnych, czym udaremnił kontrolującym prowadzenie kontroli przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych. W związku z tym oprócz wszczęcia postępowania administracyjnego, Prezes UODO złożył zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej Warszawa – Śródmieście o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa, powołując się na przepis ustawy o ochronie danych osobowych, który stanowi, że kto udaremnia lub utrudnia kontrolującemu prowadzenie kontroli przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch.
UODO wskazuje, że imię i nazwisko, PESEL, informacje o zobowiązaniach finansowych, przysługujących prawach czy sposobie pozyskania tytułu prawnego do nieruchomości – to tylko niektóre dane o właścicielu nieruchomości dostępne w księdze wieczystej. Dysponując tym numerem można więc mieć dostęp do zawartych w niej danych, co może prowadzić do zagrożeń dla wielu osób, jak m.in. do ponownego wykorzystania danych niezgodnie z pierwotnymi celami przetwarzania, czy nieuprawnionego profilowania właścicieli nieruchomości. Tymczasem żaden z obowiązujących przepisów prawa, w tym przepisów regulujących kwestie związane z działalnością Głównego Geodety Kraju, nie uprawnia tego organu do upubliczniania w ramach portalu internetowego GEOPORTAL2 danych dotyczących numerów ksiąg wieczystych.
"Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa dane osobowe to nie tylko informacje, które w sposób bezpośredni identyfikują osobę fizyczną, ale i takie, które pozwalają na jej pośrednią identyfikację. Zatem do danych osobowych należy zaliczyć także numer księgi wieczystej, ponieważ dzięki niemu można uzyskać wiele informacji o właścicielu konkretnej nieruchomości" - podkreśla komunikat.
UODO przypomina też, że Prezes Urzędu, a wcześniej Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych wielokrotnie występował do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej albo o wydanie lub zmianę aktów prawnych w sprawach dotyczących udostępniania przez właściwe organy danych osobowych w postaci numerów ksiąg wieczystych.