Odebranie pisma po upływie terminu, z którym wiąże się fikcja prawna doręczenia, nie zmienia jej skutków procesowych – uznał NSA.
Sprawa dotyczy doradcy podatkowego, która wniosła skargę o wznowienie postępowania sądowego.
Skarżąca została wezwana do uiszczenia wpisu od skargi o wznowienie postępowania.
Wezwanie zostało doręczone kobiecie w trybie fikcji prawnej doręczenia zgodnie z art. 73 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325.; p.p.s.a.).
Przepis ten stanowi, że w sytuacji gdy nie można doręczyć pisma adresatowi osobiście, za pośrednictwem domownika, dozorcy lub zarządcy domu, składa się je na okres 14 dni w placówce pocztowej albo w urzędzie gminy. Jednocześnie zawiadamia się o tym adresata.
W przypadku niepodjęcia pisma w terminie siedmiu dni pozostawia się powtórne awizo, w którym informuje się o możliwości odbioru przesyłki w czasie nie dłuższym niż 14 dni od momentu pierwszego zawiadomienia. Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia 14-dniowego okresu.
Przepis ten wprowadza zatem fikcję prawną doręczenia, co oznacza, że na jego podstawie uznaje się przesyłkę za doręczoną, a skutek ten zachodzi z mocy samego prawa.
W związku z powyższym w niniejszej sprawie termin do uiszczenia wpisu upływał 16 grudnia 2019 r. Tymczasem skarżąca uiściła należność dopiero 17 grudnia, a zatem po terminie.
NSA zaznaczył, że odebranie pisma po upływie czasu, z którym wiąże się fikcja prawna doręczenia, nie zmienia wiążących się z nią skutków procesowych. Odbiór przesyłki przez adresata po 14 dniach jest bowiem czynnością techniczną. Natomiast w takim wypadku liczy się wyłącznie spełnienie warunku przewidzianego w ustawie, tj. upływu ostatniego dnia 14-dniowego okresu.
Skoro więc wezwanie do uiszczenie wpisu, po dwukrotnym awizowaniu, nie zostało odebrane z placówki pocztowej, to oznacza, że zostało prawidłowo doręczone. Nie ma tu znaczenia data drugiego awizowania, bowiem termin 14-dniowy jest liczony od daty pierwszego zawiadomienia.
NSA na marginesie wskazał, że wydanie przesyłki po upływie 14 dni, o których mowa w art. 73 p.p.s.a., niewątpliwie było błędnym działaniem pracownika poczty. Adresat przesyłki ma zaś prawo działać w zaufaniu do operatora publicznego i przyjąć, że list został doręczony mu w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawa. Dlatego wydanie przesyłki po skutecznym doręczeniu (w trybie fikcji) co prawda nie niweluje jego skutków, ale może stanowić okoliczność uzasadniającą wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia środka zaskarżenia.
Przy czym skuteczność takiego wniosku zależna jest od uprawdopodobnienia, że uchybienie terminowi do dokonania czynności procesowej nastąpiło bez winy strony.
Postanowienie NSA z 12 lutego 2020 r., sygn. II FSK 2869/19