Przed tygodniem Rzecznik Praw Obywatelskich wyraził wątpliwość w kwestii prawidłowości powołania w 2018 r. rzecznika dyscyplinarnego sędziów Piotra Schaba. Wysłał wtedy pismo do KRS, w którym zapytał o ewentualne podjęcie przez Radę uchwały dotyczącej wyboru rzecznika dyscyplinarnego. Jak dodał, jeśli jego wątpliwości się potwierdzą, należy uznać, iż działanie sędziego Schaba to nadużycie władzy.
"Uprzejmie informuję, że Krajowa Rada Sądownictwa nie podejmowała w 2018 r. uchwały w przedmiocie wyboru rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych i jego zastępców" - głosi jednozdaniowa odpowiedź Biura KRS przekazana RPO i zamieszczona w poniedziałek na stronie internetowej Rzecznika.
Sędzia Schab pytany przez PAP w zeszłym tygodniu o tę kwestię mówił, że wątpliwości RPO dotyczące prawidłowości jego powołania na rzecznika dyscyplinarnego sędziów są całkowicie sprzeczne z regulacjami ustawowymi. Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa sędzia Leszek Mazur w rozmowie z PAP ocenił wówczas, że rzecznik dyscyplinarny sędziów został powołany w sposób prawidłowy.
Sędzia Schab został powołany na stanowisko rzecznika dyscyplinarnego przez ministra sprawiedliwości 4 czerwca 2018 r., a jego zastępcy sędziowie Michał Lasota i Przemysław Radzik 18 czerwca 2018 r.
Jak wskazał w swym piśmie przed tygodniem RPO, zgodnie z przepisami Prawa o ustroju sądów powszechnych "rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych oraz dwóch zastępców rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych powołuje minister sprawiedliwości na czteroletnią kadencję".
Jednak - jak dodał RPO - mimo zmian w sposobie powoływania sędziowskiego rzecznika dyscyplinarnego dokonanych w końcu 2017 r., to w ustawie o Krajowej Radzie Sądownictwa nie dokonano żadnych zmian w zakresie wyboru rzecznika przez Radę. Tymczasem ustawa o KRS stanowi, że Rada ta wybiera rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych.
"Trzeba zatem uznać, że do prawidłowego powołania rzecznika dyscyplinarnego w dalszym ciągu wymagana jest stosowna uchwała KRS. (...) W związku z tym RPO chciałby wiedzieć, czy wymagana przepisami powszechnie obowiązującego prawa uchwała KRS w przedmiocie wyboru rzecznika dyscyplinarnego została podjęta" - napisano w komunikacie RPO. Jak w nim dodano, jeśli takiej uchwały KRS nie było, to wszelkie czynności wyjaśniające i dyscyplinarne rzecznika i jego zastępców podjęto bez wymaganej podstawy prawnej.
Sędzia Schab mówił zaś w odpowiedzi, że wcześniej obowiązywał przepis ustawy o KRS, według którego Rada wybierała rzecznika dyscyplinarnego sędziów. "W miejsce tego przepisu moc wiążącą zachowuje zatem tryb powołania rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych, ustalony w okresie późniejszym - zgodnie z niekwestionowanymi, elementarnymi regułami wykładni prawa" - podkreślał.
Z kolei sędzia Mazur wyjaśniał, że w procedurze wyboru rzecznika dyscyplinarnego sędziów "nie mamy do czynienia z kaskadową kompetencją, że KRS rzecznika wybiera, a minister go powołuje". "Nie ma tu żadnej analogii z trybem powoływania sędziów, w którym KRS występuje do prezydenta z wnioskiem o powołanie kandydata, a następnie prezydent taką osobę powołuje lub nie. W tamtym przypadku kompetencja KRS to wyłącznie złożenie wniosku, dokonanie selekcji wśród kandydatów ubiegających się o stanowiska sędziowskie, zaś definitywna kompetencja należy do prezydenta" - zaznaczał.
W zeszłym tygodniu Izba Dyscyplinarna SN zwróciła się do KRS o przekazanie informacji w sprawie trybu powołania rzecznika dyscyplinarnego sędziów. "Rzeczywiście powstała niejasność, czy obecny rzecznik dyscyplinarny jest prawidłowo powołany" - mówił rzecznik prasowy tej Izby Piotr Falkowski.