Subskrybuj nas na Youtube
Przepisy prawa bankowego nakładają na bank obowiązek wypłaty pieniędzy każdej osobie, która udowodni, że zapłaciła za pogrzeb jego klienta.
Instytucję wypłaty kosztów pogrzebu określa art. 55 ust. 1 pkt 1 prawa bankowego. Przewiduje on, że w przypadku śmierci posiadacza jednego z rachunków oszczędnościowych bank jest obowiązany wypłacić z niego kwotę wydaną na pokrycie kosztów pogrzebu.
Środki muszą zostać wypłacone osobie, która przedstawi rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią wydatków. Nie musi ona na- leżeć do kręgu osób najbliższych zmarłego klienta czy nawet do jego spadkobierców. Nie musi być też osobą, której zgodnie z prawem przysługuje prawo do otrzymania zasiłku pogrzebowego.
Może być nawet osobą obcą, jeżeli wobec niezaangażowania się członków rodziny zmarłego zdecydowała się urządzić mu pogrzeb. Taki obowiązek wiąże bank jedynie w przypadku śmierci posiadacza rachunku oszczędnościowego lub oszczędnościowo-rozliczeniowego oraz terminowych lokat oszczędnościowych.
Wypłata nie może zostać dokonana z rachunku rozliczeniowego, powierniczego ani lokaty terminowej. Środki z tytułu pogrzebu mogą zostać wypłacone tylko raz. Jeżeli więc do banku zgłosi się jedna z większej liczby osób, które współfinansowały pochówek, pozostałe zostaną pozbawione możliwości otrzymania zwrotu pieniędzy.
Rachunki (faktury) przedstawione w banku powinny zostać wystawione konkretnie na osobę, która żąda wypłaty środków od banku. Nie może to być więc zwykły paragon, na którym nie ma bliższych danych dotyczących kupującego.
Zasadą przyjętą w prawie spadkowym jest to, że środki zgromadzone na rachunkach bankowych wchodzą do spadku po zmarłym. Artykuł 55 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo bankowe wprowadza wyjątek od ogólnych zasad dziedziczenia, gdyż kwota wypłacona osobie, która zorganizowała pogrzeb, nie wchodzi do masy spadkowej. Nie oznacza to jednak, że spadkobiercy są pozbawieni prawa do zweryfikowania zasadności decyzji banku o wypłacie pieniędzy. Oni również mogą wytoczyć powództwo o zasądzenie określonej kwoty, jeżeli pieniądze zostały wypłacone osobie nieuprawnionej lub kwota była wyższa niż koszt pogrzebu zgodny z utartymi zwyczajami.
Przepisy nakazujące bankowi wypłatę pieniędzy z rachunku zmarłego klienta nie zostały skonstruowane po to, by można było omijać procedury spadkowe. W praktyce może się zdarzyć, że osoba, która zorganizowała ceremonię, nie została zaliczona do grona spadkobierców, a ci nie chcą zająć się pogrzebem, a wiadomo, że zmarły posiadał w banku oszczędności, które wystarczą na jego godny pochówek. Przepis art. 55 ust. 1 pkt 1 bankowego zabezpiecza więc przede wszystkim sferę socjalną posiadacza konta oszczędnościowego.
Przewidziany w art. 138a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obowiązek zwrotu przez bank kwot świadczeń przekazywanych na rachunek w banku za miesiące przypadające po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy, do ZUS nie obejmuje wpłat na rachunek wspólny (uchwała Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2006 r., sygn. akt II UZP 7/06)
Warunki wypłaty
Wypłaty kosztów pogrzebu klienta można żądać od banku, gdy:
- zmarły posiadał w banku rachunek oszczędnościowy, na którym zostały zgromadzone środki,
- osoba organizująca pogrzeb może udowodnić poniesione przez siebie wydatki,
- koszty pogrzebu nie powinny być wyższe niż zwyczajowe w danym środowisku,
- do banku nie zgłosiła się wcześniej inna osoba żądająca zwrotu wydatków na pochówek.