Czytanie orzeczenia w sprawie Amber Gold trwa od paru dni i może zająć kilka miesięcy. Wśród pełnomocników powstała niepewność, od kiedy można wnioskować o sporządzenie uzasadnienia.
Wątpliwość wynika stąd, że na wyroku widnieje data 20 maja, a zatem ten dzień można by uznać za datę jego ogłoszenia. Pełna treść orzeczenia wciąż jednak nie jest znana. Przypomnijmy, że sąd ma obowiązek sporządzenia wyroku na piśmie (art. 412 kodeksu postępowania karnego), a przewodniczący składu ogłasza go publicznie (art. 418 par. 1 k.p.k.). Po ogłoszeniu podaje ustnie najważniejsze motywy orzeczenia. Zgodnie z art. 422 par. 1 k.p.k. termin na złożenie wniosku o uzasadnienie pisemne biegnie od daty ogłoszenia wyroku. W przypadku orzeczenia w sprawie Amber Gold pojawia się pytanie – od kiedy?
Dariusz Mazur, rzecznik prasowy Stowarzyszenia Sędziów Themis, jest zwolennikiem poglądu, że od zakończenia odczytywania wyroku.
– Dopóki jego pełna treść nie jest znana, dopóty nie można uznać, że został ogłoszony. Zwłaszcza że rozstrzygnięcie o winie i karze znajduje się na końcu. Prośby o uzasadnienie pisemne są wstępem do ewentualnego zaskarżania wyroku, a trudno go zaskarżać, nie znając pełnej treści – tłumaczy sędzia Mazur.
Zgadza się z nim adwokat Radosław Baszuk. – Zgodnie z przepisami ogłoszeniem wyroku jest odczytanie w całości orzeczenia sporządzonego na piśmie i podpisanego przez sędziego lub sędziów – podkreśla.
Dariusz Mazur zwraca uwagę na inny problem. Przepisy procedury karnej wskazują, że odroczenie ogłoszenia wyroku może nastąpić ze względu na zawiłość sprawy lub z innych ważnych powodów, ale na czas nie dłuższy niż 14 dni.
– Gdy rozstrzygałem sprawę obozów pracy we Włoszech, wyrok liczył ok. 400 stron. Jego odczytanie zajęło 11 godzin, co trzeba było podzielić na dwa dni. Odroczyłem wówczas ogłoszenie o sześć dni – opowiada sędzia.
Tłumaczy, że za odroczenie należy uznać termin od zamknięcia przewodu sądowego do rozpoczęcia odczytywania wyroku. Gdyby liczyć czas do końca jego ogłoszenia, odczytanie wyroku ws. Amber Gold w 14 dni byłoby fizycznie niemożliwe. A przekroczenie wskazanego terminu rodzi poważne skutki procesowe – trzeba powtarzać sprawę.
– Datą ogłoszenia wyroku w całości będzie zatem data ostatniego protokołu ogłoszenia wyroku, czego nie należy mylić z datą zakończenia podania przez sędziego ustnie najważniejszych powodów wyroku – tłumaczy Radosław Baszuk.
Kolejnym problemem będzie czas oczekiwania na sporządzenie uzasadnienia. W sprawie obozów pracy we Włoszech trwało to półtora roku, a finalne uzasadnienie liczyło niemal 3 tys. stron. Co prawda czas ogłaszania wyroku nie przekłada się automatycznie na objętość uzasadniania, ale ta ostatnia zależy od złożoności sprawy. Można więc być pewnym, że w sprawie Amber Gold uzasadnienie będzie długie, a jego przygotowanie czasochłonne.