Chęć szybkiego przyjęcia sankcji za przestępstwa pedofilskie sprawiła, że ślimaczące się prace nad dużą reformą kodeksu karnego gwałtownie przyspieszyły. Wczoraj, dzień po przyjęciu projektu przez Radę Ministrów, w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie obszernej nowelizacji.
Choć zarówno premier Mateusz Morawiecki, jak i Zbigniew Ziobro, minister sprawiedliwości prokurator generalny, 95 proc. czasu przeznaczonego na omówienie głównych założeń projektu mówili o zaostrzeniu sankcji za przestępstwa pedofilskie (nawet do 30 lat więzienia czy brak przedawnienia), to zawiera on również wiele innych zmian.
Przede wszystkim projekt rozszerza wachlarz kar pozbawienia wolności. Dziś, nie licząc dożywotniego więzienia, sądy mogą orzec karę w wymiarze od miesiąca do 15 lat albo 25 lat. Nowelizacja przewiduje możliwość orzeczenia kary w wymiarze od miesiąca do 25 lat więzienia. Nowością będzie też ewentualność orzeczenia bezwzględnego dożywotniego więzienia, bez możliwości wcześniejszego zwolnienia.
Zwiększone zostaną też sankcje za poszczególne typy przestępstw. Jednak jak zastrzegał wczoraj Zbigniew Ziobro, zaostrzenie odpowiedzialności ma dotyczyć najcięższych przestępstw związanych z użyciem przemocy oraz przestępstw finansowych. I tak za zabójstwo będzie groziło od 10 do 30 lat więzienia albo dożywocie (dziś od 8 do 15 lat, 25 lat lub dożywocie). Podobnie w przypadku spowodowania ciężkiego uszkodzenia ciała ze skutkiem śmiertelnym. Kara za rozbój z użyciem broni wzrośnie z 15 do 20 lat pozbawienia wolności, a za fałszerstwa pieniędzy albo dokumentów na dużą skalę można będzie trafić do więzienia na 25 lat.
Już na etapie konsultacji społecznych liczni eksperci krytykowali projektowane rozwiązania, wskazując, że efekt odstraszający zależy nie tyle od wysokości kar przewidzianych na papierze, ile od nieuchronności i skuteczności ich stosowania.
– Nieuchronność jest równie ważna jak surowość. Przestępca, który się boi, jest bardziej skłonny do współpracy i złamania solidarności przestępczej – przekonywał w Sejmie minister sprawiedliwości.
Projekt przewiduje też wprowadzenie nowych typów przestępstw, takich jak przygotowanie do zabójstwa (za co ma grozić od 2 do 15 lat więzienia), przyjęcie zlecenia zabójstwa (od 2 do 15 lat), uchylanie się od naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem (od 3 miesięcy do 5 lat). Nowy kodeks karny przywraca tzw. kradzież zuchwałą (gdy np. złodziej wyrywa torebkę na ulicy lub dopuszcza się bezczelnego złodziejstwa w sklepie), która będzie zagrożona karą do 8 lat więzienia, oraz kradzież tablic rejestracyjnych (kara do 5 lat).
Etap legislacyjny
Pierwsze czytanie w Sejmie