TK wyłączył sędziego Wyrembaka ze sprawy zasad odmowy wykonania usług

AKTUALIZACJA

Sprostowanie do depeszy PAP opublikowanej w serwisie gazetaprawna.pl

„W publikacji Gazety Prawnej.Pl "Karanie za odmowę usługi ze względu na światopogląd? TK wyłączył sędziego Wyrembaka ze sprawy, z 12 kwietnia br., zamieszczono nieprawdziwe informacje o treści opinii prawnej BAS-WAL-2606/16 z 13 lutego 2017 roku, sporządzonej przez dr hab. Jarosława Wyrembaka, działającego jako ekspert ds. legislacji w Biurze Analiz Sejmowych. Jarosławowi Wyrembakowi, z użyciem znaku cytatu, bezpodstawnie przypisano stwierdzenia, które nie były jego stwierdzeniami. Wynikały z pism skierowanych do Marszałka Sejmu przez inne osoby - postulujące odwołanie Pana dr. Adama Bodnara z zajmowanego stanowiska Rzecznika Prawa Obywatelskich, z powodu wielokrotnego sprzeniewierzenia się złożonemu ślubowaniu. Treść tychże pism stanowiła przedmiot opinii prawnej, sporządzonej przez dr hab. Jarosława Wyrembaka w wykonaniu zlecenia skierowanego do Biura Analiz Sejmowych przez Szefa Kancelarii Sejmu.
Rzeczywista treść opinii prawnej BAS-WAL-2606/16, wskazanej przez Rzecznika Praw Obywatelskich jako podstawa wyłączenia sędziego Jarosława Wyrembaka ze składu Trybunału Konstytucyjnego orzekającego w sprawie K 16/17, w zakresie istotnym z punktu widzenia publikacji Gazety Prawnej.Pl Karanie za odmowę usługi ze względu na światopogląd? TK wyłączył sędziego Wyrembaka ze Sprawy, przedstawiona została w dokumencie: K 16/17 - Odpowiedź sędziego J.Wyrembaka na stanowisko RPO, zamieszczonym na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego, trybunal.gov.pl/5/k-1617/ - dokumenty w sprawie ".

Koniec sprostowania.

Poniżej oryginalna treść depeszy, do której sprostowanie zamieszczono:

Pierwotnie w zeszłą środę TK miał ogłosić wyrok w sprawie konstytucyjności karania za odmowę usługi ze względu na światopogląd bądź wyznawaną religię. Problem wyniknął w związku ze sprawą łódzkiego drukarza, który odmówił druku plakatów fundacji LGBT.

Trybunał miał rozpoznać sprawę w składzie pięciu sędziów - przewodniczący sędzia Andrzej Zielonacki, sprawozdawca wiceprezes TK Mariusz Muszyński oraz Zbigniew Jędrzejewski, Leon Kieres i Jarosław Wyrembak. We wtorek TK poinformował o odroczeniu ogłoszenia wyroku.

Wcześniej - w zeszły piątek - RPO przekazał, iż wystosował wniosek dotyczący wyłączenia dwóch spośród pięciu sędziów wyznaczonych do tej sprawy - Muszyńskiego i Wyrembaka. "M. Muszyński i J. Wyrembak zostali wskazani przez Sejm na obsadzone prawidłowo 8 października 2015 r. stanowiska sędziego TK" - zaznaczył.

Ponadto Rzecznik wskazywał, że za wyłączeniem sędziego Wyrembaka "przemawia także brak jego bezstronności w tej sprawie - bo zajął już w niej stanowisko". RPO zaznacza, iż sędzia ten był autorem ekspertyzy Biura Analiz Sejmowych pt. "Opinia prawna dotycząca pism w sprawie odwołania Pana dr. Adama Bodnara z zajmowanego stanowiska RPO - z powodu wielokrotnego sprzeniewierzenia się złożonemu ślubowaniu".

"Wyraził w niej pogląd, że +ofiara propagandowej akcji radykalnych działaczy homoseksualnych zamiast wsparcia w realizacji swych praw sumienia i wolności gospodarczej, spotkała się z atakiem urzędującego RPO+ oraz, że pozbawione legitymacji prawnej jest działanie Rzecznika, motywowane założeniem, że +miał miejsce akt dyskryminacji z uwagi na orientację seksualną w odniesieniu do podmiotu, który nie jest osobą fizyczną i któremu - w związku z tym właśnie faktem - żadnej orientacji seksualnej przypisać nie można+. Cytowana wypowiedź dotyczy sprawy łódzkiego drukarza, a tym samym odnosi się bezpośrednio do przedmiotu orzekania" - głosił wtedy komunikat Biura Rzecznika.

W piątek RPO poinformował, że otrzymał postanowienie TK wydane w składzie trojga sędziów - Grzegorza Jędrejka, Julii Przyłębskiej i Michała Warcińskiego - na mocy którego wyłączono sędziego Wyrembaka ze sprawy dotyczącej odmowy wykonywania usług.

Wprawdzie w uzasadnieniu tej decyzji TK przywołał pogląd, że "wypowiedzenie opinii prawnej w formie publikacji naukowej czy w innej formie w kwestiach, które stały się później przedmiotem sprawy w Trybunale, nie uzasadnia wyłączenia sędziego z udziału w rozpoznawaniu sprawy". Według TK opinia wyrażona przez sędziego Wyrembaka "nie była opinią wydaną w procesie legislacyjnym, dotyczącym przedmiotu kontroli TK".

"Uwaga J. Wyrembaka, że Rzecznik mógł sprzeniewierzyć się ślubowaniu, nie musi bezwzględnie podważać jego bezstronności i obiektywizmu w kwestii oceny zgodności z konstytucją przedmiotu kontroli" – ocenił TK.

Jednak - jak dodał RPO - jednocześnie Trybunał wziął pod uwagę stanowisko samego sędziego Wyrembaka, który "odnosząc się do zarzutów Rzecznika, stwierdził, że dla zachowania najwyższych standardów bezstronności, powinien zostać wyłączony ze sprawy". Biorąc pod uwagę to stanowisko, TK wyłączył sędziego Wyrembaka.

W odniesieniu do nieuwzględnionego wniosku o wyłączenie sędziego Muszyńskiego TK przypomniał zaś, iż wielokrotnie nie uwzględniał wniosków RPO w innych sprawach i nie wyłączał sędziów od ich rozpoznawania. W odniesieniu do argumentacji RPO, że kwestionowani przez niego sędziowie zostali wybrani do TK "na stanowiska już obsadzone", Trybunał wskazywał za każdym razem, że "wątpliwości zgłaszane we wnioskach Rzecznika zostały ostatecznie rozstrzygnięte w licznych postanowieniach Trybunału o odmowie wyłączenia sędziego i linia orzecznicza w tym zakresie nie uległa żadnej zmianie".

W sprawie zasad odmowy wykonania usługi wniosek do TK w grudniu 2017 r. skierował prokurator generalny Zbigniew Ziobro. Miał on związek z głośną sprawą Adama J., pracownika łódzkiej drukarni, który odmówił druku materiałów promujących treści homo-, bi- i transseksualne. Drukarz tłumaczył odmowę swoimi przekonaniami. Łódzki sąd w 2017 r. prawomocnie uznał go za winnego wykroczenia, ale zarazem odstąpił od wymierzenia mu kary. Już po złożeniu wniosku w TK - w czerwcu 2018 r. - Sąd Najwyższy oddalił kasację Ziobry złożoną od wyroku w sprawie drukarza.

Według RPO przepisy w tej kwestii są konstytucyjne. "Niewątpliwie w interesie pokrzywdzonego - strony słabszej, konsumenta będącego w sporze z przedsiębiorcą i ofiary dyskryminacji - jest możliwość skierowania do organów ścigania wniosku o ukaranie i wyeliminowanie niezgodnej z prawem dyskryminacji w oparciu o przepisy Kodeksu wykroczeń" - ocenia RPO.