Subskrybuj nas na Youtube
MTS uznał, że w tej sytuacji może wyrokować w kwestii ewentualnego odmrożenia tych aktywów na wniosek Iranu; strona amerykańska argumentowała, że sąd ten - główny organ sądowy ONZ - nie ma jurysdykcji w sporze z Teheranem o sankcje gospodarcze.
Jak komentuje Reuters, wydanie wyroku w tej sprawie może potrwać wiele lat.
Irańscy prawnicy zwrócili się w sierpniu do MTS, domagając się zwrotu aktywów państwowego banku Markazi (zamrożonych w 1983 roku po ataku na amerykańską bazę piechoty morskiej) i zniesienia sankcji nałożonych na Teheran przez administrację prezydenta Donalda Trumpa. Strona irańska napisała w pozwie, że sankcje USA naruszają warunki porozumienia o dobrych stosunkach (Treaty of Amity), zawartego między obu krajami w 1955 roku. Porozumienie to reguluje relacje ekonomiczne i konsularne.
MTS przyznał wtedy rację prawnikom Iranu i wezwał USA do upewnienia się, że sankcje nałożone przez to państwo na Iran nie mają negatywnego wpływu na pomoc humanitarną i bezpieczeństwo lotnictwa cywilnego.
W październiku sekretarz stanu USA Mike Pompeo oznajmił, że tej sytuacji Ameryka zrywa umowę o przyjaznych stosunkach z Iranem. Oskarżył też Teheran o wykorzystywanie MTS do celów politycznych.
Trump postanowił ponadto wycofać Amerykę z protokołu fakultatywnego do konwencji wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych dotyczącego obowiązkowego rozstrzygania sporów, między innymi po to, by Iran nie mógł pozwać Waszyngtonu do MTS.
Orzeczenia MTS, powołanego do rozstrzygania sporów międzynarodowych, są wiążące, ale Trybunał nie ma żadnych możliwości ich wyegzekwowania.
Porozumienie z USA, na które powołał się Iran, zostało podpisane w czasie, kiedy oba kraje były jeszcze sojusznikami. Do zerwania stosunków dyplomatycznych doszło po rewolucji islamskiej w Iranie z 1979 roku. Niemniej jednak porozumienie z 1955 roku pozostaje w mocy.
W maju Trump ogłosił, że USA wycofują się z porozumienia w sprawie irańskiego programu nuklearnego. Umowa ta, podpisana w 2015 roku przez USA, Wielką Brytanię, Francję, Rosję, Chiny, Niemcy i Iran, przewidywała stopniowe znoszenie międzynarodowych sankcji gospodarczych wobec Iranu w zamian za ograniczenie programu jądrowego. USA nałożyły ponownie sankcje na Iran oraz firmy z innych krajów, które prowadzą tam interesy.