Organizacje pożytku publicznego nie mogą bez wyraźnej zgody przekazywać swoim podopiecznym danych osobowych podatników, którzy dzielą się z nimi 1 proc. z deklaracji rocznej PIT.
Do prezesa Urzędu Ochrony Danych osobowych (UODO) wpłynęły liczne zapytania od organizacji pożytku publicznego (np. stowarzyszeń, fundacji oraz spółek akcyjnych i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością niedziałających w celu osiągnięcia zysku) dotyczące tego, czy mogą one bez dodatkowych formalności udostępniać swoim podopiecznym dane darczyńców. W przesłanym nam przez UODO stanowisku czytamy – w dużym skrócie – że nie. I nie ma znaczenia, że darczyńcy przekazując 1 proc. swojego podatku, w deklaracji rocznej PIT zaznaczyli możliwość przekazania informacji o sobie podmiotowi, który zdecydowali się wesprzeć.
Można podziękować
Dane osobowe darczyńców 1 proc. podatku przekazywane są organizacji pożytku publicznego przez naczelników urzędów skarbowych. Uprawnia ich do tego art. 45c ust. 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.). Przepis ten wskazuje, że takie działanie jest możliwe w przypadku tych podatników, którzy wyrazili na to zgodę.
Prezes UODO zwraca uwagę, że jeżeli podatnik w rozliczeniu rocznym wyraził zgodę na przekazanie jego danych organizacji, to może ona je przetwarzać, np. po to, by podziękować darczyńcy w imieniu obdarowanego. Podstawą do podjęcia takiego działania jest prawnie uzasadniony interes administratora wymieniony w art. 6 ust. 1 lit. f rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych; RODO; Dz.Urz. UE L 119 s. 1).
Konieczna uprzednia zgoda
– Organizacja pożytku publicznego nie ma jednak żadnych podstaw prawnych do udostępnienia danych darczyńców osobom obdarowanym, chyba że pozyskana byłaby na ten cel uprzednia zgoda – podkreśla prezes UODO.
Szefowa organu nadzorczego przypomina również, że organizacje, którym przez naczelników urzędów skarbowych zostaną przekazane dane darczyńców, stają się ich administratorami, co oznacza, że muszą je przetwarzać zgodzie z RODO. W efekcie muszą spełnić obowiązek informacyjny względem tych osób, czyli powinni poinformować darczyńców o prawach, jakie przysługują im na podstawie unijnego rozporządzenia. Chodzi m.in. o prawo do sprzeciwu (art. 21 RODO), zgodnie z którym darczyńca może zastrzec (sprzeciwić się), że nie chce otrzymywać od organizacji żadnych informacji.
761,3 mln zł taką kwotę przekazało na rzecz OPP 14 mln podatników w ramach 1 proc. podatku z rozliczenia rocznego PIT za 2017 r.
