Projekt noweli ustawy o Policji może ograniczyć działanie służb kontrterrorystycznych wyłącznie do stanu wyższej konieczności – uważa rzecznik praw obywatelskich, który napisał w tej sprawie do przewodniczącego sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.

W piśmie do komisji rzecznik wskazał, że wprowadzenie przepisów w kształcie, w jakim zapisano je w projekcie nowelizacji ustawy może ograniczyć działanie służb kontrterrorystycznych wyłącznie do stanu wyższej konieczności.

"Z uzasadnienia projektu wynika, że przewiduje on możliwość odstąpienia od przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny służby – z zachowaniem wszelkich dostępnych w danych warunkach zabezpieczeń – jeżeli w czasie zadań służbowych, w okolicznościach uzasadnionych stanem wyższej konieczności, policjant służby kontrterrorystycznej stwierdzi, że istnieje prawdopodobieństwo uratowania życia ludzkiego lub usunięcia zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa".

RPO zwraca jednak uwagę, że obowiązująca ustawa umożliwia odstąpienie od stosowania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych, jeśli policjant podejmuje zdziałania kontrterrorystyczne.

"Wprowadzenie projektowanego przepisu w aktualnym kształcie może doprowadzić do zawężenia możliwości działania służby kontrterrorystycznej do stanu wyższej konieczności" – uważa rzecznik praw obywatelskich.

Dodaje, że "w pragmatykach służb specjalnych przepis taki umożliwia skutecznie działanie funkcjonariuszy w warunkach innych niż wykonywanie ustawowych zadań" – jeżeli jest to uzasadnione. Zaznacza, że w projektowanym przepisie "wyraźnie odsyła się jednak do prowadzenia działań kontrterrorystycznych". W ocenie RPO może to oznaczać, że w praktyce "większe możliwości działania od antyterrorysty będzie miał dzielnicowy ścigający złodzieja".

Przygotowany przez MSWiA projekt nowelizacji ustawy o Policji przewiduje wydzielenie w Policji służby odpowiadającej za prowadzenie działań kontrterrorystycznych, czyli działań wobec sprawców przestępstw o charakterze terrorystycznym i osób przygotowujących lub pomagających w dokonaniu takiego przestępstwa. Obecnie działania te prowadzą niezależne względem siebie oddziały antyterrorystyczne Policji, czyli Biuro Operacji Antyterrorystycznych KGP i samodzielne pododdziały antyterrorystyczne.

Nowo powołana służba składać się będzie z Centralnego Pododdziału Kontrterrorystycznego Policji Biura Operacji Antyterrorystycznych (podlegającego bezpośrednio komendantowi głównemu) i z samodzielnych pododdziałów kontrterrorystycznych Policji. Przygotowanie sił i środków do realizacji działań kontrterrorystycznych będzie koordynował dowódca BOA.

W projekcie nowelizacji w nazwie Centralnego Pododdziału Kontrterrorystycznego pozostawiono skrót dotychczas istniejącego Biura Operacji Antyterrorystycznych (BOA), m.in. ze względu na zachowanie ciągłości historycznej, rozpoznawalność jednostki zagranicą i koszty administracyjne. Pododdział BOA będzie sprawować nadzór merytoryczny nad realizacją działań bojowych i szkoleniowych oraz wykorzystaniem sił i środków samodzielnych pododdziałów kontrterrorystycznych. Zgodnie z proponowanymi przepisami dowódca BOA i jego zastępcy będą powoływani przez komendanta głównego Policji spośród oficerów służby kontrterrorystycznej.

W projekcie przewidziano także możliwość odstąpienia od przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny służby, jeżeli w czasie wykonywania zadań służbowych policjant służby kontrterrorystycznej stwierdzi, że istnieje prawdopodobieństwo uratowania życia ludzkiego lub odwrócenia zagrożenia godzącego w bezpieczeństwo państwa. "Przepis ten pozwoli na wykorzystanie wszelkich środków do ratowania życia przez policjantów służby kontrterrorystycznej" – wskazano w uzasadnieniu projektu. Przypomniano również, że podobne rozwiązanie zastosowano w ustawach regulujących funkcjonowanie m.in. Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu.