Sądy polskie mogą ubiegać się o dofinansowanie z Unii

Środki finansowe pozyskiwane przez sądy z Unii Europejskiej najczęściej są wykorzystywane na informatyzację i organizowanie konferencji. Dzięki nim prowadzone są także szkolenia z prawa wspólnotowego dla sędziów.

Sądy, podobnie jak inne instytucje publiczne, mają prawo samodzielnie ubiegać się o dofinansowanie ze środków unijnych. Mogą się starać o środki na projekty szkoleniowe, informatyczne, projekty z zakresu ochrony środowiska i inne przewidziane jako możliwe do realizacji w ramach poszczególnych Programów Operacyjnych. W tym zakresie sądy mają pełną samodzielność. Uzyskanie dotacji i jej wysokość zależy więc wyłącznie od ich aktywności w poszukiwaniu dostępnych źródeł dofinansowania. Niestety w wielu przypadkach osoby odpowiedzialne za finanse polskich sądów nie wykazują zbyt dużego zaangażowania w pozyskiwanie środków z Unii Europejskiej.

- Sędziowie powinni szerzej uczestniczyć w możliwościach, które stwarza im Unia - na przykład w konferencjach szkoleniowych dotyczących europejskiego wymiaru sprawiedliwości - mówi europosłanka Genowefa Grabowska, członkini Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych.

Na szczęście nie we wszystkich sądach pozyskiwanie środków z Unii Europejskiej stoi na niskim poziomie. Są też przykłady wzorowego wykorzystywania tych środków.

- W 2005 roku z funduszu Phare został sfinansowany zakup sprzętu komputerowego dla sądów północnopraskiego i południowopraskiego. To był duży kontrakt, bodajże na 30 mln zł. Dofinansowanie pozwoliło na zbudowanie elektronicznych baz danych i usprawniło pracę sądów - mówi Marcin Łochowski, rzecznik prasowy Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.

Warszawa nie jest jedynym przykładem. Również wrocławskim sądom udało się zdobyć unijne fundusze.

- Złożyliśmy wniosek z programu współpracy w sprawach cywilnych i handlowych. Dostaliśmy dofinansowanie na seminarium z udziałem sędziów z Czech, Niemiec, Węgier i Polski na temat jurysdykcji i wykonywania orzeczeń - mówi sędzia Jacek Gołaszewski, prezes sądu okręgowego we Wrocławiu.

Sądy mogą uczestniczyć w programach ogólnych, w ramach których o pomoc mogą się starać wszystkie podmioty publiczne i przedsiębiorcy prywatni, jak na przykład w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko. Mogą ubiegać się też o wsparcie w ramach grupy programów systemowych realizowanych na ich rzecz przez inne podmioty, w szczególności przez Ministerstwo Sprawiedliwości i Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W ramach takich projektów przydzielane są środki na szkolenia pracowników, rozwój sieci obsługi interesantów czy modernizację sposobu zarządzania kadrami.

Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury prowadzi szkolenia rozwijające umiejętności komunikacji interpersonalnej, dotyczące wizerunku i etyki zawodowej, oraz seminaria mające na celu poszerzenie wiedzy ekonomicznej sędziów. Od 2010 roku organizowane będą również szkolenia z języka prawniczego specjalistycznego - angielskiego, niemieckiego i francuskiego. Kursy adresowane są do około 6,5 tys. beneficjentów, w tym: sędziów, prokuratorów, asesorów, aplikantów sądowych oraz innych pracowników wymiaru sprawiedliwości. Będą się odbywać w miastach, w których znajdują się sądy i prokuratury apelacyjne, a także w Olsztynie, Radomiu, Kielcach i Bydgoszczy. W ramach utrwalenia wiedzy zdobytej na kursach stacjonarnych organizowane będą szkolenia e-learningowe.

- Szkolenia będą finansowane w 85 procentach z funduszy unijnych, a w 15 procentach z polskich środków - mówi prokurator Sylwia Morawska z Krajowego Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury.

Sędziowie, którzy zdecydują się na szkolenia, zapłacą tylko za dojazd. Kursy i zakwaterowanie są darmowe. Na szkolenia będą mogli zgłaszać się samodzielnie, a nie jak dotychczas za pośrednictwem prezesa sądu. Aby szanse na udział miała kadra z całej Polski, ustalane będą limity osób przypadające na jeden okręg. Pierwszy zjazd szkoleniowy, poświęcony wizerunkowi i etyce, odbył się w ostatni weekend. Szkolenie obejmuje 48 godzin lekcyjnych realizowanych w ciągu dwóch zjazdów, jednego 32 godzinnego i jednego 16 godzinnego. W czasie kursu poruszane są zagadnienia związane z autoprezentacją i wpływem wizerunku sędziego na poczucie bezpieczeństwa i harmonii. Ważnym elementem kursu są zajęcia z zakresu komunikacji z mediami. Szkolenia odbywają się w grupach 15 osobowych i są prowadzone metodą warsztatową.

Oprócz programów krajowych istnieje możliwość uzyskania dofinansowania realizacji projektów w ramach inicjatyw i programów ogłaszanych bezpośrednio przez Komisję Europejską. Sądy mogą starać się o środki w szczególności w ramach dwóch programów ramowych - Security and Safeguarding the Liberties oraz Prevention and fight against Crimes.

- Na uwagę zasługuje Security and Safeguarding the Liberties, w ramach którego realizowane są programy szczegółowe skierowane bezpośrednio do instytucji sądownictwa powszechnego - mówi Wioletta Olszewska z Ministerstwa Sprawiedliwości.

Przykładowo - wchodzący w jego skład projekt Civil justice kładzie nacisk na szkolenia z prawa wspólnotowego i polepszenie współpracy pomiędzy jednostkami sądów państw członkowskich. Obejmuje zakres prawa cywilnego i gospodarczego. Dla karnistów przeznaczony jest program Criminal justice.

POZYSKIWANIE FINANSOWEGO WSPARCIA Z UE

Zadania, na które mogą być wykorzystywane środki:

• Analiza struktury organizacyjnej sądów powszechnych oraz jej modernizacja.

• Modernizacja sposobu zarządzania kadrami w sądach powszechnych.

• Rozwój sieci obsługi interesantów w sądach powszechnych.

• Zwiększenie efektywności realizacji zadań przez sądy powszechne.

• Szkolenia dla pracowników instytucji wymiaru sprawiedliwości

Darmowe szkolenia prowadzone przez Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury:

• mediacja

• wizerunek i etyka

• komunikacja

• umiejętności psychologiczne