Podana przed otwarciem ofert kwota, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia, nie może następnie zostać obniżona. Można ją co najwyżej zwiększyć, jeśli znajdą się dodatkowe pieniądze na inwestycję – przypomniała Krajowa Izba Odwoławcza.
Jeśli najkorzystniejsza oferta przekracza zdolność finansową zamawiającego, to może on unieważnić przetarg. Aby jednak urzędnicy nie nadużywali tej możliwości, wprowadzono bezpiecznik w postaci nakazu podawania kwoty, jaką zamierzają przeznaczyć na realizację zamówienia. Jest ona publicznie ogłaszana przed otwarciem ofert, dzięki czemu przedsiębiorcy wiedzą, czy ich propozycje mieszczą się w przyjętym limicie czy też go przekraczają.
Tak też stało się w przetargu na modernizację źródeł energii cieplnej lub elektrycznej w gminie Juchnowiec Kościelny. Przed otwarciem ofert urzędnik gminny oznajmił, że na całe zamówienie przeznaczono 2,5 mln zł brutto. Dzień później, na stronie internetowej urzędu, pojawiła się jednak już informacja zatytułowana „Korekta informacji z otwarcia ofert”, w której wskazano, że prawidłowa kwota to 1,6 mln zł. Tłumaczono, że podczas otwarcia wskazano kwotę wynikającą z uchwały rady gminy w sprawie zmian w budżecie, podczas gdy wiążąca ma być suma wynikająca z późniejszego zarządzenia wójta.
Różnica była o tyle istotna, że w przetargu tym złożono tylko dwie oferty: jedną na ok. 2,3 mln zł i drugą na ok. 1,3 mln zł. Droższa mieściła się w kwocie podanej przed otwarciem ofert, ale była już wyższa od tej, jaka wynikała z korekty.
Krajowa Izba Odwoławcza, do której trafiło odwołanie w tej sprawie, nie miała wątpliwości, że zamawiający nie miał prawa zmniejszyć kwoty podanej bezpośrednio przed otwarciem ofert. Odwołała się do art. 86 ust. 3 oraz 93 ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.). Pierwszy z tych przepisów nakazuje zamawiającemu podać kwotę, jaką ma zamiar przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, drugi mówi o możliwości jej zwiększenia.
„Zgodnie z obowiązującymi przepisami, dopuszczalne jest jedynie zwiększenie tej kwoty do kwoty oferty najkorzystniejszej (o czym stanowi art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy p.z.p.). Zamawiający w niniejszym postępowaniu przed otwarciem ofert wskazał kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia w wysokości 2,5 mln zł. Obowiązujące przepisy prawa nie wskazują na możliwość dokonywania korekty (innej niż wskazana powyżej) tej kwoty, w szczególności, gdy zamawiający zapoznał się z wysokością cen w złożonych ofertach. Tym samym kwota w wysokości 2,5 mln zł jest kwotą wiążącą. Zamawiający jest bowiem związany kwotą, którą podał przed otwarciem ofert, i nie może (w celu uzasadnienia unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy p.z.p.) wskazać innej, niższej kwoty, którą zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia” – wskazała w uzasadnieniu wyroku przewodnicząca składu orzekającego Aneta Mlącka.
ORZECZNICTWO
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 28 grudnia 2017 r., sygn. akt KIO 2678/17.