O tym, że przepisy regulujące zasady przydzielania spraw sędziom podczas ich usprawiedliwionej nieobecności w pracy budzą wątpliwości, DGP pisał wielokrotnie. Teraz sprawą zainteresował się również rzecznik praw obywatelskich, który wystosował w tej sprawie pismo do ministra sprawiedliwości.
Niepokój RPO wywołują przepisy zawarte w regulaminie urzędowania sądów powszechnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2062 ze zm.). Otóż jego par. 47 ust. 1 stanowi, że w przydziale spraw nie uwzględnia się sędziów, asesorów sądowych i referendarzy nieobecnych w pracy z powodu choroby trwającej nieprzerwanie przez siedem dni kalendarzowych. „Brakuje więc podstawy do nieuwzględniania w przydziale spraw orzeczników nieobecnych w pracy, co najmniej 7 dni kalendarzowych z innych usprawiedliwionych powodów” – zauważa dr Adam Bodnar.
Sprawy są zatem dokładane tym, którzy korzystają ze swojego prawa do urlopu wypoczynkowego czy też przebywają np. na urlopie macierzyńskim. Na problem ten wielokrotnie zwracało uwagę środowisko sędziowskie, jak do tej pory jednak bezskutecznie.
W piśmie do resortu RPO stawia więc tezę, że omawiana regulacja nie ma charakteru kompleksowego, a także „nie może być uznana za rozwiązanie kompromisowe między zadaniami wymiaru sprawiedliwości związanymi z obywatelskim prawem do sądu, a uznanymi zasadami ochrony pracy i jej czasu”. Zdaniem Bodnara przepis ten nie stanowi również sprawiedliwego rozwiązania w zakresie równego obciążania pracą sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych. RPO oczywiście ma świadomość, że czas pracy sędziego jest regulowany w specyficzny sposób, gdyż art. 83 prawa o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U z 2016 r. poz. 2062 ze zm.) stanowi, że jest on określony wymiarem zadań sędziego. Jednak w opinii rzecznika nawet ten przepis nie uzasadnia tak niesprawiedliwych zasad przydzielania spraw sędziom nieobecnym w pracy, jakie obecnie obowiązują.
Biorąc pod uwagę powyższe, RPO zwrócił się do MS z wnioskiem o rozważenie możliwości wprowadzenia regulacji prawnej, która uzależniłaby liczbę spraw przydzielonych referentom od faktycznego czasu ich pracy w skali roku.