Przez 13 lat kuratorzy sądowi zabiegali o przepisy, które zobowiązałyby prezesów sądów do utworzenia sekretariatów dla ich obsługi. Dziś na 540 zespołów kuratorskich tylko 323 posiadają pełnoetatową obsługę biurową, przy czym tylko dla części tych zespołów utworzone zostały sekretariaty.
W pozostałych przypadkach kuratorom pomagają pracownicy sądowi jedynie w ograniczonym wymiarze czasu albo wcale. Przepisy ustawy o kuratorach sądowych (Dz.U. 2014 poz. 795) mówią bowiem o tym, że prezes sądu rejonowego może utworzyć sekretariat zespołu kuratorskiego, ale nie musi.
Tymczasem, jak podkreśla Henryk Pawelczyk, przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów, od czasu wejścia w życie w styczniu 2002 r. ustawy z roku na rok rosną liczba i zakres niezbędnych w tej pracy czynności biurowych. Także reforma prawa karnego, przyznająca prymat karom wolnościowym, takim jak ograniczenie wolności, oznacza – przynajmniej w założeniach – więcej obowiązków dla kuratorów.
Kiedy wreszcie Sejm przyjął ustawę przewidującą w tym względzie obligatoryjność, to z powodu formalnego błędu marszałka Sejmu prezydent był zmuszony wysłać ją do Trybunału Konstytucyjnego. Wszystko przez to, że kiedy Sejm miał głosować nad odrzuceniem poprawek Senatu, marszałek Sejmu, niezgodnie z procedurą, zarządziła głosowanie za ich przyjęciem. W efekcie do prezydenta poszła wersja z odrzuconymi poprawkami, choć formalnie Sejm głosował za ich przyjęciem. Przez całe zamieszanie kuratorzy wciąż nie doczekali się przepisów o obowiązkowym tworzeniu sekretariatów.
– To jedyny przypadek w historii, że tylko i wyłącznie przez błąd marszałka ustawa trafiła do TK – żałuje Henryk Pawelczyk.
Teraz jednak chodzi o to, by nie przepadły pieniądze przeznaczone na sekretariaty; na wypadek, gdyby ustawę – już we właściwym kształcie – udało się przyjąć w nadchodzącym roku. Porozumienie Samorządów Zawodowych i Stowarzyszeń Prawniczych apeluje o zabezpieczenie w budżecie na 2016 r. środków finansowych i odpowiedniej liczby etatów, koniecznych do utworzenia sekretariatu dla każdego zespołu kuratorskiego.
– Chodzi o 217 etatów sekretarskich. Na ich utworzenie potrzeba 4,3 mln zł rocznie. W skali budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości nie jest to znaczna suma – zapewnia przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów.