Pani Zofia ze zdumieniem odczytała SMS-a o treści: „Subskrypcja serwisu została rozpoczęta. Otrzymasz pięć wiadomości tygodniowo. Opłata za każdy SMS wynosi 3,69 zł z VAT. Aby zakończyć, wyślij SMS o treści – stop na podany numer. Regulamin znajduje się pod takim a takim adresem”. Zgodnie z „instrukcją” próbowała wysłać SMS-a, który zablokowałby „subskrypcję”. Na ekranie telefonu pojawiła się informacja: „To może spowodować obciążenie twojego konta komórkowego”. Wkrótce zaczęły przychodzić wiadomości o treści: „Witaj! Wejdź i baw się dobrze”. Natychmiast skontaktowała się ze swoim operatorem telefonii komórkowej. – Pani coś musiała włączyć, dać dyspozycję – usłyszała. Czytelniczka kategorycznie zażądała wyłączenia subskrypcji. Biuro Obsługi Klienta obiecało anulowanie kosztów przychodzących SMS-ów. – A gdybym nie zareagowała? – pyta pani Zofia. – Albo gdyby odbiorcą dziwnych, płatnych wiadomości była osoba starsza? – zastanawia się czytelniczka i pyta, jak prawo reguluje tego typu sytuacje. Operator nie udzielił jej odpowiedzi na to pytanie
Czytelniczka otrzymała SMS-y wysyłane w oparciu o numery specjalne (premium rate). Zazwyczaj są one znacznie droższe niż standardowe wiadomości tekstowe. Wykorzystywane są w usługach telekomunikacyjnych z dodatkowym świadczeniem, zwykle o podwyższonej opłacie, np. konkursach, quizach. Usługodawcą jest najczęściej firma organizująca quiz lub konkurs, operator uczestniczy jedynie w przesyłaniu wiadomości.
Zasady świadczenia usług o podwyższonej opłacie regulowane są przez ustawę – Prawo telekomunikacyjne i ustawę o świadczeniu usług drogą elektroniczną. SMS-y zachęcające do udziału w quizie lub konkursie muszą jasno, rzetelnie i wyraźnie informować, kto jest ich organizatorom, jakie są zasady i z jakimi kosztami wiąże się udział w nich. Nie mogą wprowadzać użytkownika w błąd. Podawanie nieprawdziwej ceny SMS-ów, sugerowanie pewnej wygranej albo niejasne określanie zasad uczestnictwa jest łamaniem prawa.
Niestety, nie każdy usługodawca prawidłowo informuje o zasadach korzystania z usługi o podwyższonej opłacie. Dlatego należy zapoznać się z regulaminem świadczenia usługi, a zwłaszcza z kosztami udziału w grze albo konkursie, czyli kosztami SMS-ów. Szczegółowe informacje na temat opłat za wiadomości tekstowe tego typu operatorzy powinni określać w cennikach świadczenia usług, w regulaminach, a także na stronach internetowych lub w innych publikacjach, w których zamieszczają informacje na temat organizowanych quizów i konkursów.
Łatwo można sprawdzić, ile kosztuje SMS
Aby uchronić się przed dużymi rachunkami, warto poznać prosty sposób na sprawdzenie wysokości opłaty za wysłanie wiadomości tekstowej na numer specjalny, który umożliwia udział w quizie albo w konkursie. W tym celu wystarczy umiejętność poprawnego odczytania danych zawartych w numerze specjalnym, na który zamierzamy wysłać wiadomość. Ceny za SMS Premium Rate bazują na pewnym schemacie. Charakterystyczna jest numeracja – zazwyczaj cztero- lub pięciocyfrowa, zaczynająca się od cyfry 7 np.: 71XX(X) lub od cyfry 9 np. 95XX(X). Jeżeli wiadomość kosztuje mniej niż 10 zł netto, numer zaczyna się od cyfry „7” i jego druga cyfra mówi o wartości SMS-a. Jeżeli koszt, który musimy ponieść, przekracza 10 zł, numer zaczyna się od cyfry „9”, a jego druga i trzecia cyfra mówią o koszcie. Tak więc za SMS-a wysłanego na numer specjalny 73XX(X) zapłacimy 3 zł netto, a za taką samą wiadomość wysłaną na numer specjalny 917XX(X) – 17 zł netto. Jeżeli regulamin stanowi, że to my ponosimy koszt za SMS-y przychodzące, pamiętajmy, że regulamin również powinien określać ich cenę i liczbę.
Podstawa prawna
Art. 106 ust. 4 ustawy z 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. z 2014 r. poz. 243 ze zm.). Art. 5–11 ustawy z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. z 2013 r. poz. 1422 ze zm.). Rozporządzenie ministra administracji i cyfryzacji w sprawie reklamacji usługi telekomunikacyjnej z 24 lutego 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 284).
PORADA EKSPERTA
Dariusz Prymon, Kancelaria prawna Pieróg & Partnerzy:
Na żądanie czytelniczki dostawca usługi jest zobowiązany bezpłatnie wprowadzić blokady na wszystkie lub wybrane numery specjalne o podwyższonej opłacie. Powinien też określić próg kwotowy dla każdego okresu rozliczeniowego, po przekroczeniu którego dostawca usługi telekomunikacyjnej będzie obowiązany do:
● natychmiastowego poinformowania abonenta o fakcie przekroczenia tego progu,
● zablokowania na żądanie abonenta możliwości wykonywania połączeń na numery usług o podwyższonej opłacie.
Dostawca jest obowiązany oferować abonentom co najmniej trzy progi kwotowe, które wynoszą 35, 100 i 200 złotych.
Gdy została naliczona nienależna opłata, należy skontaktować się z operatorem i przedstawić mu problem. Jeśli nie zostanie on rozwiązany, abonent powinien zgłosić reklamację u dostawcy. Może ją złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia zdarzenia: telefonicznie, osobiście w punkcie obsługi klientów, wysyłając list lub wiadomość e-mail. Reklamacja musi zawierać:
● imię i nazwisko abonenta (lub nazwę firmy),
● adres zamieszkania abonenta (lub siedziby firmy),
● przedstawienie okoliczności uzasadniających reklamację,
● numer ewidencyjny nadany reklamującemu przez dostawcę usług,
● datę zawarcia umowy i rozpoczęcia świadczenia usługi telekomunikacyjnej,
● jeśli ubiegamy się o odszkodowanie, należy określić jego kwotę i sposób wypłaty, np. wskazać numer rachunku bankowego,
● podpis, jeżeli reklamację składamy na piśmie.
Jeśli dostawca nie uzna reklamacji, można dochodzić swoich praw w ramach postępowań mediacyjnych lub przed Stałym Polubownym Sądem Konsumenckim przy Prezesie Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Jeśli to nie pomoże, ostatecznie na drodze postępowania sądowego.