Od lipca tego roku będzie można umorzyć postępowanie karne, gdy sprawca pojedna się z pokrzywdzonym, naprawi szkodę powstałą na skutek przestępstwa lub jej zadośćuczyni. A to nie koniec zmian.

Omawianą modyfikację wprowadziła ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013r., poz. 1247). Na jej podstawie zmieni się treść art. 66 Kodeksu karnego (Dz. U. z 1997 nr 88 poz. 553 z zm. – dalej kk) oraz dodany zostanie art. 59a. Możliwość umorzenia postępowania karnego, o której mowa powyżej będzie miała zastosowanie jedynie w przypadku występków zagrożonych karą nieprzekraczającą 3 lat pozbawienia wolności, a także występków przeciwko mieniu zagrożonych karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.

Kolejnymi warunkami jest to by: „wina i społeczna szkodliwość czynu nie były znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budziły wątpliwości”. „Postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia” powinny uzasadniać przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

Podczas rozstrzygania o zastosowaniu nowego przepisu, podmiot odpowiedzialny (prokurator lub sąd) kierować się będzie wolą pokrzywdzonego. Jeżeli nie będzie on zainteresowany omawianą formą nie będzie można jej wykorzystać.

Kolejna zmiana została spowodowana koniecznością dostosowania prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2013r. (sygn. akt: SK 9/10 - Dz. U. poz. 905) Trybunał orzekł, że dotychczasowe brzmienie art. 75 § 1 kk jest niezgodne z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP (Dz. U. z 1997 nr 78 poz. 483 z zm.) w zakresie, w jakim nie dopuszcza do odstąpienie przez sąd od zarządzenia wykonania kary, gdy wobec skazanego ponownie orzeczono karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, jeżeli przemawiają za tym szczególne względy.

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego wychwycili niespójność w dotychczasowych przepisach kk. Ich zdaniem art. 75 § 1 kk pomimo kolejnego skazania wskazuje na pozytywne przewidywania sędziego, co do sprawcy. Zdaniem orzekających fakt popełnienia kolejnego przestępstwa nie przekreśla pozytywnego wrażenia. Dlatego też omawiany artykuł został uznany za niegodny z Konstytucją RP.