W sprawie przyznania radcom prawnym uprawnień obrońców w sprawach karnych powinien wypowiedzieć się niezależny zespół ekspertów. Należałoby zbadać, czy takie rozwiązanie będzie zgodne z prawem o adwokaturze (Dz.U. z 1982 r. nr 16, poz. 124 z późn. zm.).
To jeden z trzech postulatów, jakie przedstawiła Naczelna Rada Adwokacka (NRA) w wystąpieniu do Krzysztofa Kwiatkowskiego, przewodniczącego sejmowej komisji nadzwyczajnej do spraw kodyfikacji. Komisja ta ma 13 czerwca rozpatrzyć sprawozdanie podkomisji stałej o projekcie zmian w ustawach karnych (druk 870), który rozszerzając zasadę kontradyktoryjności w procesie karnym rozszerza krąg podmiotów, mogących bronić w procesach karnych.
Zdaniem NRA eksperci powinni również odnieść się do zasadności zmian. Po co modyfikować procedurę karną, skoro już dziś każdy radca może zyskać uprawnienia do prowadzenia obron w sprawach karnych poprzez wpis na listę adwokatów (obligatoryjny w razie złożenia wniosku) – pytają ci ostatni.

Radca na etacie i bez

NRA zwraca uwagę, że projekt burzy klarowny obecnie podział na prawników posiadających uprawnienia do wykonywania funkcji obrońcy w procesach karnych (czyli adwokatów) i niemogących nimi być (radców prawnych).
– Proponowane rozwiązanie wprowadza podział nieczytelny dla obywatela. Obrońcami będą mogli być adwokaci i radcowie prawni niepozostający w stosunku pracy, nie będą zaś nimi radcowie prawni pozostający w stosunku pracy. Zatem podział prawników na uprawnionych do wykonywania funkcji obrońcy przebiegał będzie wewnątrz korporacji radców prawnych – wskazuje Jerzy Marcin Majewski, adwokat i lobbysta, który działa z upoważnienia NRA w tej sprawie.
Jego zdaniem wprowadzenie rozróżnienia w ramach samorządu wydaje się niedopuszczalne. „Udzielenie prawa do wykonywania funkcji obrońców w procesie karnym wszystkim radcom prawnym in gremio, w sytuacji gdy każdy z nich może te uprawnienia uzyskać indywidualnie poprzez wpis na listę adwokatów, zasługuje na odrębną debatę sejmową” – przekonuje Majewski w piśmie do posła Kwiatkowskiego.

Pomysł resortu

Lobbysta przypomina, że propozycja zmian w kodeksie postępowania karnego, choć sygnowana przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Karnego, wcale od niej nie wyszła.
– Komisja nie przedłożyła wniosku ani nie zaaprobowała nowelizacji art. 82 k.p.k. przyznającego radcom prawnym prawo do obrony w procesie karnym. Taki projekt legislacyjny pojawił się dopiero w czerwcu 2012 r. w czwartej wersji projektu nowelizacji jako autorski projekt Ministerstwa Sprawiedliwości, bez należytej analizy naukowej, i to zarówno z punktu widzenia techniki legislacyjnej, jak i skutków społecznych – podnosi mecenas Majewski.
Jego zdaniem te wątpliwości uzasadniają to, by kwestia rozszerzenia uprawnień do wykonywania funkcji obrońcy w procesie karnym przez radców prawnych została wyłączona z posiedzenia komisji i stała się przedmiotem odrębnej dyskusji. Głosowana też być powinna przez pełen skład komisji nadzwyczajnej do spraw kodyfikacji – o co mec. Majewski wnosi z upoważnienia NRA.
35 tys. radców prawnych działa w Polsce
Etap legislacyjny
Prace w komisji