Zgodnie z zaproponowanym przez resort sprawiedliwości projektem zmian w uregulowaniach odnoszących się do ksiąg wieczystych i hipoteki ustawowo ma zostać zagwarantowana możliwość powszechnego, bezpłatnego przeglądania ksiąg wieczystych przez internet po podaniu numeru konkretnej księgi.
Ponadto możliwe miałoby się stać m.in. składanie elektronicznych wniosków o wydanie odpisu lub wyciągu z księgi wieczystej i dokonania samodzielnego wydruku takiego dokumentu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, przy nadaniu mu mocy równej z mocą dokumentu wydawanego w sposób tradycyjny przez sąd. W projekcie wskazano też przepisy, które umożliwią pobieranie opłaty m.in. od wniosku o wydanie wyciągu z księgi wieczystej.
Nowelizacja ma także dać wymienionym w niej instytucjom podstawy prawne do elektronicznego wyszukiwania ksiąg nie tylko według ich numerów, ale też konkretnych, szczegółowych kryteriów np. nazwy właściciela, adresu nieruchomości, danych z ewidencji gruntów. Prawo do takiego wyszukiwania miałyby uzyskać m.in.: policja, organy kontroli skarbowej, organy podatkowe, NIK, ZUS, sądy, prokuratura i komornicy, którzy mieli już możliwość takiego wglądu w ramach testów pilotażowych.
"Wykorzystanie prawa do wyszukania ksiąg wieczystych np. po danych osobowych właściciela, ułatwi i przyspieszy ustalenie majątku dłużnika, a w efekcie zwiększy efektywność egzekucji i bezpieczeństwo finansowe podmiotów gospodarczych" - argumentują autorzy projektu.
Według planów nowelizacja miałby wejść w życie od początku grudnia przyszłego roku.
Przeglądarka ksiąg wieczystych funkcjonuje w internecie od czerwca 2010 r. pod adresem http://ekw.ms.gov.pl, można na nią również trafić z odnośnika na głównej stronie resortu. Dostęp do ksiąg jest powszechny, ale żeby sprawdzić w internecie konkretną księgę, trzeba znać jej numer. Obecnie przeglądanie ksiąg w internecie realizowane jest na podstawie przepisów wykonawczych.
W elektronicznej centralnej bazie - jak informowało w grudniu Ministerstwo Sprawiedliwości - zapisanych jest 17,5 mln ksiąg, do przeniesienia z postaci papierowej i zapisania w formie elektronicznej pozostało jeszcze około dwa miliony ksiąg. Procedura przenoszenia tych ksiąg - według planów MS - ma zakończyć się do czerwca 2014 r.
Centralna Baza Danych Ksiąg Wieczystych tworzona jest od blisko 10 lat w ramach projektu Nowa Księga Wieczysta. Ponad 80 proc. kosztów tego projektu pokrywa Unia Europejska.