Minister Środowiska będzie mógł odwołać dyrektora parku narodowego wyłącznie z przyczyn wskazanych w kodeksie pracy. Będzie musiał także uzyskać w tej sprawie opinię Państwowej Rady Ochrony Przyrody.
Utworzenie parku narodowego lub zmiana jego granic nie będzie już wymagać uzgodnienia z radą gminy czy powiatu. Wystarczy uzyskać ich opinię. Takie zmiany zakłada projekt nowelizacji ustawy o ochronie przyrody, który został przygotowany przez Obywatelski Komitet Inicjatywy Ustawodawczej. Właśnie zakończył się proces zbierania 100 000 podpisów, w wyniku którego zebrano ich dwa razy więcej niż jest wymagane.
Zgodnie z projektowanymi przepisami rada gminy, powiatu oraz sejmik województwa będą miały jedynie prawo do wyrażenia opinii w sprawie utworzenia, likwidacji lub zmiany granic parku narodowego. Taka kompetencja będzie także należała do Państwowej Rady Ochrony Przyrody oraz zainteresowanych organizacji pozarządowych. Projektodawcy proponują, aby niezłożenie przez uprawnionego opinii w terminie 30 dni było uznawane za brak uwag z jego strony.
Paraliż działań
Według obowiązujących przepisów organy uchwałodawcze jednostek samorządu terytorialnego, na których obszarze planuje się powyższe zmiany, muszą wyrazić na nie zgodę. Projektodawcy podkreślają, że taka regulacja paraliżuje obecne działania na rzecz ochrony przyrody o zasięgu ponadlokalnym. W takim przypadku na utworzenie parku musi być bowiem wrażona zgoda zarówno na szczeblu lokalnym, powiatowym, wojewódzkim, jak i krajowym. Brak akceptacji władz jednego z nich całkowicie blokuje działania, nawet jeśli uzyskały one poparcie pozostałych zainteresowanych. Taka sama procedura dotyczy powoływania parków dla kilku gmin, przez co niewyrażenie zgody przez jedną z nich wpływa negatywnie na ochronę terenów sąsiednich. Projektodawcy wskazują, że wystarczy zatem niechęć jednego tylko samorządu lokalnego, aby wyjątkowe walory o znaczeniu narodowym, europejskim czy nawet światowym nie mogły być skutecznie chronione.
Będzie łatwiej
Obywatelski projekt przewiduje także ograniczenie kompetencji ministra środowiska dotyczących odwoływania dyrektora parku narodowego. Proponuje się, aby mógł on tego dokonywać wyłącznie ze względu na przyczyny podane w art. 52 i 53 kodeksu pracy. Ponadto minister musiałby zasięgnąć wcześniej opinii Państwowej Rady Ochrony Przyrody (PORP) oraz zawiadomić ją o przyczynie uzasadniającej odwołanie. Także w tym przypadku, niezaopiniowanie decyzji w ciągu 14 dni będzie uznawane za brak uwag. Jak podkreślają projektodawcy, PORP skupia ekspertów mających wystarczające kompetencje do oceny pracy dyrektora oraz argumentów ministra. Zaproponowane rozwiązanie ma zatem, zdaniem jego autorów, zapewnić stabilność zatrudnienia dyrektorów oraz zabezpieczyć parki przed kaprysami polityków.
Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od jej ogłoszenia.
Parki w Polsce
● Od 2001 roku nie powstał w Polsce żaden park narodowy
● 23 parki narodowe znajdują się obecnie na terenie Polski