Czy możliwe jest dokonywanie zmian podmiotowych po stronie wykonawcy w trakcie postępowania przetargowego?
Przepis art. 23 prawa zamówień publicznych (p.z.p.) przyznaje wykonawcom możliwość wspólnego ubiegania się o udzielenie zamówienia w formie tzw. konsorcjów. W takim przypadku każdy członek konsorcjum musi spełnić warunki udziału w postępowaniu określone w art. 22 i 24 p.z.p. Wszelkie zmiany w składzie konsorcjum mogą mieć miejsce do momentu złożenia oferty lub wniosku o dopuszczenie do udziału w przetargu. Potem zmiana w składzie konsorcjum oznaczałaby, że w postępowaniu bierze udział inny wykonawca niż ten, którego badano, czy spełnia warunki udziału w postępowaniu. Dlatego konsorcjum, którego skład uległ zmianie po złożeniu oferty, podlega wykluczeniu z udziału w postępowaniu, a złożona przez nie oferta podlega odrzuceniu. Jeżeli zaś zmiany w składzie konsorcjum nastąpią po wyborze jego oferty jako najkorzystniejszej, to nie dochodzi wówczas do zawarcia umowy, a zamawiający ma obowiązek zatrzymać wadium wraz z odsetkami.
Alternatywną strukturą do konsorcjum jest podwykonawstwo. Jego zastosowanie może być ograniczone jedynie w wyjątkowym przypadku, z uwagi na specyfikę zamówienia.
Ostatnia nowelizacja p.z.p. w art. 26 ust. 2b wprowadziła możliwość dla wykonawców polegania na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych osób trzecich, w tym podwykonawców. Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić zamawiającemu, że będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia, a zamawiający ma obowiązek starannie zbadać dostępność tych zasobów dla wykonawcy. Jeżeli wykonawca, wykazując spełnianie warunków udziału w postępowaniu, zdecydował się polegać na zasobach swojego podwykonawcy, zmianę podwykonawcy należy uznać za dopuszczalną, pod warunkiem że została ona dopuszczona na etapie przetargu, oraz że nowy podwykonawca wykaże spełnianie warunków w zakresie nie mniejszym niż wskazany na etapie postępowania o zamówienie publiczne dotychczasowy podwykonawca.