Firmy niepłacące pensji, których zwłoka w zapłacie wynagrodzenia pracownikom przekracza 60 dni trafią na listę dłużników. Dane o zadłużonych będą mogli ujawnić obywatele, gminy i firmy windykacyjne. Do BIG-ów trafią także ci konsumenci, których zobowiązania przekroczyły 200 zł. Zgłoszenia będą mogły dokonać osoby, które nie otrzymują świadczeń alimentacyjnych
Każdy będzie mógł przekazać do biura informacji gospodarczej dane uciążliwego dłużnika. Nie będzie przy tym ważne, z jakiego tytułu prawnego powstało zobowiązanie. Takie zasady mają obowiązywać po wejściu w życie nowej ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Sejm przyjął w piątek większość poprawek zaproponowanych przez Senat. Krajowy Rejestr Długów (KRD) ocenia, że po wejściu w życie nowej ustawy przestanie być anonimowych nawet 3 miliony dłużników. Ustawa pozwoli na umieszczanie w rejestrach danych swoich dłużników osobom prywatnym oraz firmom windykacyjnym i funduszom sekurytyzacyjnym.

Od wszystkich wierzycieli

Nowe przepisy umożliwią także upublicznienie danych gminnych dłużników.
– Dotychczas jeśli ktoś zajmował lokal komunalny, którym administrował zakład budżetowy gminy i nie płacił za niego czynszu, nie mógł trafić do rejestru, podczas gdy zadłużony lokator spółdzielni mieszkaniowej – tak. Teraz gmina, jako wierzyciel, będzie miała takie same prawa do upubliczniania danych swoich dłużników, jak każdy inny wierzyciel – mówi Andrzej Kulik, rzecznik KRD.
Możliwa też będzie wymiana informacji pomiędzy biurami w Polsce i podobnymi instytucjami działającymi w krajach Unii Europejskiej.
Po wejściu w życie nowej ustawy informacje do biur mógłby przekazywać każdy wierzyciel.
– Obecnie katalog podmiotów, które mogą współpracować z biurami, jest wąski (tylko przedsiębiorcy i konsumenci, zamiast wszyscy wierzyciele i dłużnicy), podobnie jak katalog przedsiębiorców uprawnionych do przekazywania informacji o konsumentach – uważa Dariusz Kozłowski, wiceprezes Centrum Prawa Bankowego i Informacji.
Zmiany pozwolą na włączenie do systemu wymiany informacji gospodarczych przede wszystkim wierzycieli wtórnych (firmy windykacyjne czy firmy faktoringowe).



Szczelniejszy system

– System informacji gospodarczej zostanie uszczelniony poprzez umożliwienie udostępniania informacji o zobowiązaniach różnych podmiotów z różnych tytułów prawnych – uważa Mariusz Hildebrand, prezes InfoMonitor.
Na zmianach zyskają także kobiety, które nie dostają alimentów od ojców swoich dzieci, a które mają zbyt wysokie dochody, aby ubiegać się o zasiłek alimentacyjny w gminie.
– W imieniu matek, które z takich świadczeń korzystały, ojców zalegających z alimentami dopisywały gminy. Te zamożniejsze z takiej możliwości korzystać nie mogły – mówi Andrzej Kulik.
Teraz ma się to zmienić.

Od 200 zł

Wierzyciel będzie mógł przekazać do biura informacji gospodarczej dane dłużnika tylko wówczas, gdy minimalna kwota wymagalnego zobowiązania wobec konsumenta wynosi 200 zł, a w przypadku dłużnika niebędącego konsumentem – 500 zł.
W każdym przypadku wymagane jest również, aby upłynął co najmniej miesiąc od czasu wezwania dłużnika do zapłaty wraz z ostrzeżeniem go o zamiarze przekazania danych do konkretnego biura. Samo zobowiązanie musi być przy tym wymagalne od co najmniej 60 dni.
Dłużnik poprzez rejestr zapytań dowie się też, kto, kiedy i jakie informacje otrzymał na jego temat. Otrzyma również prawo do ich poprawiania oraz gwarancję, że jego dane będą aktualizowane i po spłaceniu zaległości usunięte na zasadach określonych w ustawie. Ustawa wejdzie w życie 30 dni po opublikowaniu jej w Dzienniku Ustaw.
Dziś ujawnianie informacji w BIG-ach możliwe jest jedynie w stosunku do zobowiązań konsumentów powstałych z tytułu umowy o kredyt konsumencki lub umowy o przewóz osób w regularnej komunikacji publicznej oraz zobowiązań przedsiębiorców powstałych z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej.
Podstawa prawna
Ustawa z 19 lutego 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.