Wynajmujący mieszkania będą mogli zwrócić się do komornika z żądaniem eksmisji uciążliwych lub zalegających z czynszem lokatorów bez wyroku eksmisyjnego. Zmiany wprowadza nowela ustawy o ochronie praw lokatorów.
Nowelizacja ustawy o ochronie praw lokatorów, chociaż czeka jeszcze na podpis prezydenta (w chwili zamykania dodatku), zacznie obowiązywać już w styczniu 2010 r. (ustawa wejdzie w życie 14 dni po publikacji w Dzienniku Ustaw).
Nowe przepisy przewidują, że właściciele lokali mieszkalnych (osoby fizyczne, nieprowadzące działalności gospodarczej w zakresie wynajmu) będą mogli je wynajmować na podstawie umów o najem okazjonalny. Takie umowy mogą być zawierane na czas oznaczony, jednak nie dłuższy niż 10 lat. Najem okazjonalny ma być znacznie bezpieczniejszy niż jego tradycyjny odpowiednik. A to dzięki temu, że wynajmujący mieszkania będą mogli zwrócić się do komornika o eksmisję uciążliwych lub zalegających z czynszem lokatorów, bez konieczności uzyskania wyroku eksmisyjnego. Jeśli najemca nie wyprowadzi się w umówionym terminie, właściciel będzie mógł złożyć do sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności notarialnemu oświadczeniu lokatora zawartym w umowie. To da komornikowi prawo do wyprowadzenia (nawet przy użyciu siły) dłużnika do wskazanego przez niego lokalu.
Aby właściciele mogli skorzystać z takich możliwości, będą musieli najpierw zawrzeć umowę o najem okazjonalny w przewidzianej przepisami procedurze i zarejestrować ją w urzędzie skarbowym. Umowa o najem okazjonalny będzie dawać właścicielowi gwarancję bezpieczeństwa głównie dlatego, że będzie do niej dołączone sporządzone u notariusza oświadczenie lokatora, w którym podda się on egzekucji i zobowiąże się do opróżnienia używanego mieszkania w terminie wskazanym przez właściciela. Opłata notarialna za sporządzenie takiego oświadczenia będzie wynosić maksymalnie 1/10 minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2009 r. byłoby to więc 128 zł).
Jeszcze przed podpisaniem umowy najemca będzie musiał wskazać inny lokal, w którym będzie mógł on zamieszkać w przypadku eksmisji. W tym celu będzie musiał przedstawić wynajmującemu oświadczenie właściciela takiego lokalu lub osoby posiadającej do niego inny tytuł prawny (np. spółdzielcze własnościowe prawo) o wyrażeniu zgody na zamieszkanie eksmitowanego najemcy i osób z nim zamieszkujących. Wynajmujący będzie mógł zażądać takiego oświadczenia z podpisem notarialnie poświadczonym.
Lokatorzy korzystający z mieszkania na podstawie umowy o najem okazjonalny będą odpowiedzialni za utratę możliwości zamieszkania w innym lokalu. Jeśli dowiedzą się o takiej okoliczności, będą mieli 21 dni na wskazanie innego lokalu, w którym mogą zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu i przedstawić stosowne oświadczenie innego właściciela. W przeciwnym razie będzie groziło im wypowiedzenie umowy. Zawarcie umowy najmu okazjonalnego lokalu będzie mogło być uzależnione od wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności czynszowych oraz ewentualnych kosztów eksmisji.
Umowa najmu okazjonalnego lokalu wygaśnie po upływie czasu, na jaki była zawarta lub ulegnie rozwiązaniu po upływie okresu wypowiedzenia tej umowy. Po zaistnieniu takiej okoliczności, najemca będzie musiał dobrowolnie opuścić lokal. Jeżeli tego zaniecha, właściciel doręczy mu pisemne żądanie opróżnienia lokalu. Będzie musiało ono zawierać w szczególności: oznaczenie właściciela oraz najemcy, wskazanie umowy najmu okazjonalnego i przyczynę jej rozwiązania, a także nie krótszy niż 7 dni termin na opróżnienie lokalu. W przypadku bezskutecznego upływu takiego okresu właściciel będzie mógł złożyć do sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności dołączonemu do umowy aktowi notarialnemu. Po nadaniu klauzuli przez sąd, właściciel będzie mógł udać się z dokumentem do komornika, który usunie z jego mieszkania niesolidnych lokatorów.
Podstawa prawna
Ustawa z 17 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.