ZMIANA PRAWA - Projekt nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewiduje możliwość uchylenia się rodzica od płacenia alimentów, uznanie ojcostwa zamiast uznania dziecka i nowe zasady ustalenia i zaprzeczenia macierzyństwa.
Nowelizacją kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zajmie się w tym tygodniu Sejm. Projekt regulacji pozwala np. rodzicowi na uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego. Tak będzie, gdy żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego - gdy dorosłe dziecko zarabia więcej niż rodzice albo gdy płacenie alimentów wiąże się z zagrożeniem nadmiernym uszczerbkiem.

Zarządzanie majątkiem dziecka

Przewiduje się określenie przez sąd opiekuńczy rocznego limitu rozporządzeń dotyczących ruchomości, pieniędzy i papierów wartościowych dziecka. W celu zabezpieczenia majątku dziecka przed nadmiernym uszczupleniem sąd będzie mógł określić warunki dysponowania przez rodziców dochodem z majątku dziecka.
Uznanie dziecka zostanie zastąpione uznaniem ojcostwa. Będzie to przyznanie przez ojca wobec kierownika stanu cywilnego lub wobec sądu, że dziecko od niego pochodzi. Konieczne będzie przy tym potwierdzenie tego faktu przez matkę. Nie będzie to już zgoda na uznanie, ale oświadczenie. Przy tym rodzice muszą mieć ukończone 16 lat. Urzędnik stanu cywilnego, w razie wątpliwości, będzie mógł odmówić przyjęcia tych oświadczeń. Projekt ustawy wprowadza zakaz uznawania ojcostwa po wszczęciu postępowania o ustalenie ojcostwa, w celu wyeliminowania przypadków uznania w złej wierze.

Opieka nad dzieckiem

W czasie orzekania rozwodu sąd będzie miał obowiązek orzec o opiece nad dzieckiem.
Przepis art. 113 k.r.o. nie jest wystarczającą podstawą odpowiedniego dla dobra dziecka kształtowania zasad i zakresu osobistych kontaktów rodziców i dzieci - twierdzą autorzy projektu, eksperci z Ministerstwa Sprawiedliwości. Uważają, że należy stworzyć szerszą podstawę orzekania o osobistej styczności rodziców i dzieci, gdy wymaga tego dobro dziecka. Niezbędne jest unormowanie zasad i zakresu osobistej styczności dziecka oraz jego rodzeństwa, dziadków, powinowatych w linii prostej oraz innych osób, które przez dłuższy czas sprawowały pieczę nad dzieckiem.

Ustalenie macierzyństwa

Projekt przewiduje możliwość zaprzeczenia macierzyństwa. Jeśli w akcie urodzenia jest wpisana kobieta, która dziecka nie urodziła, można będzie żądać zaprzeczenia macierzyństwa.
Według mec. Agnieszki Metelskiej, do tej pory mimo braku regulacji kodeksowej dokonywano przed sądem takich ustaleń. Obecnie resort doprecyzował zasady takiego postępowania.
Powództwo o ustalenie macierzyństwa wytaczać będzie mogło dziecko przeciwko matce i matka przeciwko dziecku. Dziecko ma mieć prawo zaprzeczenia macierzyństwu w ciągu trzech lat od osiągnięcia pełnoletności, natomiast matka do pół roku od sporządzenia aktu urodzenia dziecka.
Mężczyzna, którego ojcostwo zostało ustalone z uwzględnieniem macierzyństwa kobiety wpisanej w akt urodzenia dziecka, wytoczyć może powództwo przeciwko dwóm osobom: matce i dziecku.
Ustawa wejdzie w życie sześć miesięcy od dnia publikacji w Dzienniku Ustaw.
Podstawa prawna
• Ustawa z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 1964 r. nr 9, poz. 59 z późn. zm.).