Decyzja o lokalizacji inwestycji na Euro 2012 będzie także podstawą wywłaszczenia nieruchomości. Właściciele, którzy od razu oddadzą swoje grunty, otrzymają odszkodowania wyższe o 5 proc. Dziś wiele inwestycji na Euro jest zablokowanych, bowiem właściciele nie chcą oddawać swoich nieruchomości.
ANALIZA
Specustawa o Euro 2012 miała ułatwić przygotowanie mistrzostw. Niestety, jej rozwiązania pozostały daleko w tyle za pozostałymi specustawami: drogową, kolejową czy lotniskową. Jej piętą achillesową okazały się przepisy o wywłaszczeniach. Ministerstwo Infrastruktury przygotowało więc nowelizację specustawy o Euro 2012, która ma ułatwić pozyskiwanie nieruchomości.

Nabywanie nieruchomości

Głównym celem nowelizacji jest ujednolicenie procesu przygotowywania inwestycji.
– Lokalizacja przedsięwzięcia Euro 2012 oraz wywłaszczenie będą objęte jedną decyzją. Nie będzie więc odrębnego postępowania wywłaszczeniowego. Przeniesienie własności nieruchomości pod przedsięwzięcie będzie automatyczne i nastąpi z mocy prawa w momencie, gdy decyzja lokalizacyjna stanie się ostateczna – mówi Patrycja Wolińska-Bartkiewicz, wiceminister infrastruktury.
Odrębne postępowanie będzie dotyczyło tylko odszkodowania za wywłaszczoną już nieruchomość. Nie będzie ono jednak wstrzymywać możliwości inwestowania na tym terenie. – Wysokość odszkodowania za wywłaszczenie będzie ustalana odrębnie w drodze negocjacji lub odrębnej decyzji – dodaje wiceminister.
Nowelizacja ma też zachęcić właścicieli nieruchomości do dobrowolnego przekazywania gruntów, poprzez specjalny system bonusów. Właściciele, którzy szybko opuszczą wywłaszczone działki, będą mogli otrzymać odszkodowania wyższe o 5 proc. W przypadku wywłaszczeń z lokali i nieruchomości zabudowanych, każdy właściciel otrzyma dodatkowo 10 tys. zł. Ma to pokryć dodatkowe koszty związane np. z poszukiwaniem nowej nieruchomości, podatkami i opłatami związanymi z nabyciem czy też przeprowadzką.



Organizatorzy mistrzostw

Do zmian pozytywnie podchodzą miasta i spółki organizujące Euro 2012.
– Nowela przyznaje bowiem spółkom i miastom gospodarzom prawo do decydowania, czy wolą skorzystać ze specustawy drogowej, lotniskowej czy o Euro 2012 – uważa Romuald Nietupski, prezes spółki Gdańskie Inwestycje Komunalne Euro 2012.
Dziś podmioty odpowiedzialne za realizację inwestycji nie mają takich uprawnień, choć często, na podstawie specustawy drogowej, szybko mogłyby wykonać prace.
– Zaletą specustawy drogowej jest też to, że łączy ona w sobie kilka odrębnych postępowań administracyjnych i w konsekwencji prowadzi do połączenia w jednej decyzji rozstrzygnięć administracyjnych z zakresu: ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego, zatwierdzenia podziału nieruchomości, przymusowego odebrania własności nieruchomości, zatwierdzenia projektu budowlanego – mówi Paweł Rychel, prezes zarządu Wrocławskie Inwestycje.

Problemy z wywłaszczeniami

Szybkie przyjęcie nowelizacji jest potrzebne ze względu na to, że dziś wielu właścicieli paraliżuje inwestycje, nie wyrażając zgody na wywłaszczenie. Wielu z nich już w toku postępowania dokonuje darowizn nieruchomości pomiędzy członkami rodziny lub nie odbiera pism i zawiadomień, co wydłuża całą procedurę. Doświadczył tego m.in. Wrocław, który stara się o działki pod zjazd z Autostradowej Obwodnicy Wrocławia i pętlę szybkiego Tramwaju Plus. To kluczowa inwestycja na Euro 2012. Dzięki niej kibice mają dostać się na stadion.
– Miasto nie doszło do porozumienia z właścicielką nieruchomości. Nie przyjęła ona pierwszej propozycji wyceny, więc wszczęto postępowanie zmierzające do wywłaszczenia i skierowano odpowiedni wniosek do wojewody. Ten go jednak odrzucił, bowiem właścicielka przekazała jednak nieruchomość w darowiźnie synowi – mówi Paweł Czuma, dyrektor biura prasowego Urzędu Miasta we Wrocławiu.
Przedstawiciele miast gospodarzy i spółek odpowiedzialnych za organizację mistrzostw od miesięcy czekali na wprowadzenie do specustawy o Euro 2012 takich zasad wywłaszczenia, jakie obowiązują np. w specustawie drogowej (jedna decyzja wywłaszczeniowa, zamiast kilku).



– Kluczowym problemem w przygotowaniu przedsięwzięć Euro 2012 pozostaje pozyskanie nieruchomości, gdyż nabywane są one w tradycyjnej formie w drodze cywilnoprawnych umów kupna-sprzedaży zawieranych z właścicielami. Zawarcie umowy poprzedza długotrwały proces negocjacyjny – ocenia Romuald Nietupski, prezes spółki Gdańskie Inwestycje Komunalne Euro 2012.
Tryb ten nie zawsze doprowadza do pozyskania nieruchomości, ze względu na wygórowane oczekiwania finansowe właścicieli bądź też brak zamiaru sprzedaży posiadanych terenów.
– Decyzja o ustaleniu lokalizacji przedsięwzięcia Euro 2012 daje co prawda podstawę do wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego wobec właścicieli niewyrażających zgody na sprzedaż nieruchomości, jednakże, jak wskazuje praktyka, wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego może być znacząco odwlekane w czasie poprzez różnorakie formalne działania właścicieli – wyjaśnia Romuald Nietupski.
10 tys. zł wyniesie bonus dla osób wywłaszczonych z mieszkania lub nieruchomości zabudowanej
OPINIA
GRZEGORZ RUDNICKI
adwokat w kancelarii Wierzbowski Eversheds
Nowelizacja tzw. specustawy o Euro 2012, poprzez zastosowanie rozwiązań, znanych np. tzw. specustawie drogowej, zmierza ku znacznemu przyspieszeniu najważniejszego etapu – nabywania nieruchomości pod inwestycje. Elementem przyspieszającym inwestycję będzie też obdzielenie etapu wywłaszczenia od etapu zapłaty odszkodowania. W tym zakresie mogą jednak pojawiać się – jak przy specustawie drogowej – wątpliwości co do konstytucyjności takiego rozwiązania. Wątpliwości może budzić nadmierne ograniczenie praw własnościowych obywatela przy jednoczesnym ograniczeniu możliwości obrony swych praw.
Przygotowanie inwestycji pod EURO 2012 / DGP