Spadkodawca będzie mógł przekazać swój majątek, poprzez sporządzenie umowy darowizny na wypadek śmierci. Będzie mógł w niej wskazać konkretne rzeczy, jakie otrzyma obdarowany.
Spadkodawca będzie mógł rozporządzać swoim majątkiem nie tylko poprzez testament, ale także sporządzając umowę darowizny na wypadek śmierci. Rozwiązania takie przewiduje senacki projekt nowelizacji kodeksu cywilnego, którego pierwsze czytanie odbędzie się dziś w Sejmie. Jeżeli spadkodawca sporządzi umowę darowizny na wypadek śmierci, to obdarowany przejmie przeznaczone dla niego rzeczy dopiero po śmierci darczyńcy.
Ograniczenia spadkowe
– Obecnie majątek na wypadek śmierci można przekazać tylko w formie testamentu. Nie są ważne umowy o spadek po osobie żyjącej oraz umowy określające porządek dziedziczenia i sposób przejęcia oznaczonych w umowie składników majątku – tłumaczy adwokat Maria Urbańska z Kancelarii Kosiński i Wspólnicy.
– W testamencie można tylko zapisać cały majątek bez wskazania, kto ze spadkobierców otrzyma poszczególne rzeczy. Spadkodawca nie ma więc żadnego wpływu na to, kto faktycznie przejmie po nim poszczególne składniki masy spadkowej – dodaje.
Tak skonstruowane prawo spadkowe praktycznie zmusza spadkobierców do wszczynania spraw o podział spadku.
– Jest to szczególnie uciążliwe przy dziedziczeniu przedsiębiorstw przez kilku spadkobierców, tym bardziej że tylko niektórzy z nich mogą być zainteresowani prowadzeniem firmy. Aż do zakończenia postępowań spadkowych spadkobiercy, którzy nie mają uprawnień, nie mogą skutecznie zawierać kontraktów oraz podpisywać dokumentów – mówi adwokat Ewa Załęga z kancelarii Załęga i Partnerzy
Zasady darowizny
Zgodnie z projektem nowelizacji kodeksu cywilnego darczyńca będzie mógł wskazać konkretne składniki majątkowe, które otrzyma obdarowany. W tym celu będzie musiał sporządzić umowę w formie aktu notarialnego. Darczyńca nie będzie mógł jednak podarować w umowie całego przyszłego majątku, którym będzie dysponował w dniu śmierci. Dodatkowo będzie on mógł odwołać darowiznę tylko wyjątkowo.
Aż do czasu śmierci darczyńcy obdarowanemu będzie służyła ochrona przed tym, aby dotychczasowy właściciel nie wyzbył się przedmiotów, które chce podarować. Jeżeli przedmiotem darowizny ma być nieruchomość oraz prawa do lokali spółdzielczych, to umowę darowizny będzie można ujawnić w księdze wieczystej. Jeśli natomiast przedmiotem darowizny będzie wspólność majątkowa, to po śmierci jednego darczyńcy w jego miejsce współwłaścicielem rzeczy będzie obdarowany.