Trzy pytania do... MARKA GRUCHALSKIEGO, prawnika z kancelarii Nowakowski i Wspólnicy - Poddanie spraw o charakterze administracyjnoprawnym sądom powszechnym oznacza możliwość ich merytorycznego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia. Jest więc to procedura znacznie korzystniejsza dla strony skarżącej.
● Czy kontrolę nad działalnością administracji publicznej powinny zawsze sprawować sądy administracyjne?
– Generalnie konstytucja w art. 184 stanowi, że kontrola działalności administracji publicznej należy do kompetencji sądów administracyjnych, a nie powszechnych. Jednak przepisy szczególne mogą przewidzieć właściwość sądów powszechnych w sprawach o charakterze administracyjnym. Tak jest np. w przypadku postępowania w sprawie o udzielenie akredytacji, zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy o systemie oceny zgodności. Stanowi on, że w przypadku oddalenia odwołania złożonego w związku z odmową udzielenia, zawieszenia, ograniczenia zakresu akredytacji lub cofnięcie akredytacji, jednostce certyfikującej oraz laboratorium przysługuje odwołanie do sądu powszechnego.
● Który z trybów rozstrzygania sporów administracyjnych jest korzystniejszy dla stron postępowania?
– Poddanie spraw o charakterze administracyjnoprawnym sądom powszechnym oznacza możliwość ich merytorycznego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia. Jest więc to procedura znacznie korzystniejsza dla strony skarżącej. Sądy administracyjne nie mogą zmienić aktu administracyjnego i wydać merytorycznego rozstrzygnięcia. Posiadają wyłącznie uprawnienia kasacyjne, co oznacza, że wyrok takiego sądu może jedynie uchylić akt administracyjny i przekazać go do ponownego rozpatrzenia organowi administracji.
● Jednak postępowanie przed sądem administracyjnym ma też niebagatelne plusy dla skarżącego. Sąd może niekorzystne dla niego rozstrzygnięcie organu administracji uchylić, choć jest merytorycznie prawidłowe. Kiedy skarżący może liczyć na takie rozwiązanie w swojej sprawie?
– Nawet gdy merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy zawarte w zaskarżonej decyzji jest prawidłowe, sąd administracyjny powinien ją jednak uchylić, gdy uzna, że argumenty podane stronie jako uzasadnienie rozstrzygnięcia nie korespondują ze stanem faktycznym sprawy. Stwierdza wówczas, że postępowanie było prowadzone w sposób, który nie mógł wzbudzić zaufania obywatela do urzędu. Wszystko to dzieje się w ramach sprawowanego przez sąd administracyjny nadzoru nad legalnością działań podjętych w konkretnej sprawie. Skarżący zyskuje na takim rozstrzygnięciu przede wszystkim czas.