Jakie zasady wypłaty odszkodowania stosować przy kontraktach międzynarodowych?
W przypadku zastosowania do umowy międzynarodowej sprzedaży towarów konwencji Narodów Zjednoczonych o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów z 11 kwietnia 1980 r. (konwencja wiedeńska) warto zwrócić uwagę na odmienne, w porównaniu z prawem polskim, regulacje dotyczące wypłaty odszkodowania za naruszenie umowy. W konwencji wiedeńskiej przyjęto zasadę pełnej kompensacji szkody. Oznacza to, że obejmuje ona zarówno stratę, jak i utracony zysk. Odszkodowanie nie może jednak przekroczyć straty, którą strona naruszająca przewidywała lub mogła przewidzieć w chwili zawarcia umowy. W porównaniu ze stosowaną w polskim prawie zasadą adekwatnego związku przyczynowego wspomniana zasada przewidywalności w wielu przypadkach będzie prowadziła do podobnych konkluzji w zakresie ustalenia wysokości szkody. Nie da się jednakże wykluczyć sytuacji, kiedy reguły konwencji wiedeńskiej rozszerzą zakres szkody i tym samym wysokość odszkodowania.
Zgodnie z regulacjami konwencji wiedeńskiej zasadność roszczenia o odszkodowanie nie jest zależna od winy strony naruszającej. Oznacza to w praktyce, że kupujący może dochodzić naprawienia szkody od sprzedającego nawet wówczas, jeśli naruszenie umowy nie nastąpiło z winy sprzedającego. Samo bowiem naruszenie obowiązków umowy przez jedną ze stron może oznaczać konieczność zapłaty odszkodowania. Konwencja wiedeńska przewiduje jednak możliwość wyłączenia odpowiedzialności. Sprzedający będzie mógł uwolnić się od odpowiedzialności wówczas, gdy wykaże, że niewykonanie przez niego obowiązków z umowy nastąpiło z powodu przeszkody od niego niezależnej oraz że nie można było rozsądnie oczekiwać od niego wzięcia pod uwagę tej przeszkody w momencie zawarcia umowy lub uniknięcia albo przezwyciężenia przeszkody lub jej następstw. W przeciwieństwie do tej regulacji polskie prawo przyjmuje odpowiedzialność odszkodowawczą wynikającą z zawionionego działania strony, ewentualnie za niezachowanie należytej staranności.