Wojewódzki Sąd Administracyjny o spółce cywilne - Poszczególni wspólnicy spółki cywilnej są traktowani jako osoby fizyczne i podlegają indywidualnemu obowiązkowi wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Organy administracyjne nie mogą bez powołania jako strony drugiego wspólnika podjąć decyzji o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej wspólnika. Wskazać bowiem należy, iż spółka cywilna, nie zaś jej wspólnicy, jest podatnikiem podatku od towarów i usług, spółce nadawany jest także NIP i REGON.

Stan faktyczny:
Prezydent miasta decyzją orzekł o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej wpisu dotyczącego przedsiębiorcy Pawła B. Jego wspólnik w spółce cywilnej Tadeusz R. złożył wniosek o stwierdzenie nieważności tej decyzji. W uzasadnieniu wniosku wskazał, iż rozstrzygnięcie zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa z uwagi na nieustalenie, czy Paweł. B. istotnie zakończył prowadzenie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wyjaśnił także, iż działalność gospodarczą prowadził wspólnie z Pawłem B. w formie spółki cywilnej na podstawie zawartej umowy. Do dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji umowa ta nie została skutecznie wypowiedziana, co oznacza, iż Paweł B. nie mógł zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej.

Samorządowe Kolegium Odwoławczego stwierdziło nieważność zaskarżonej decyzji. SKO wskazał, że Tadeusz R. powinien być stroną postępowania o wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej, gdyż postępowanie dotyczyło jego interesu prawnego, jak również obowiązków wynikających z zawartej umowy spółki cywilnej.
Paweł. B. złożył do Samorządowego Kolegium Odwoławczego wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. SKO utrzymało w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie. Następnie przedsiębiorca złożył od decyzji skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Z uzasadnienia:
Zgodnie z art. 860 par. 1 k.c. przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Tak powołana spółka cywilna tworzy stosunek prawny ciągły i to niezależnie od tego, czy została zawarta na czas nieoznaczony, czy też oznaczony. Poza tym skład osobowy jest w zasadzie niezmienny. Może on jednak ulec zmianie poprzez jej rozwiązanie. Jednym z instrumentów prowadzących do jego ustania jest wypowiedzenie udziału przez jednego ze wspólników w dwuosobowej spółce cywilnej.

W myśl z art. 869 k.c. wypowiedzenie może mieć dowolną formę chyba, ze umowa spółki stanowi inaczej. W rozpoznawanej sprawie, wspólnicy zawierając umowę spółki określili, iż wszelkie zmiany umowy, w tym także jej wypowiedzenie, powinny być dokonane w formie pisemnej. Istotną przesłanką wypowiedzenia udziału jest skuteczne dojście takiej informacji do pozostałych wspólników. Nie spełnia tego wymagania skierowanie oświadczenia na piśmie do urzędu skarbowego czy do innych organów administracyjnych. Zgodnie bowiem z art. 61 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła się ona zapoznać z jego treścią. Składający oświadczenie powinien zatem stworzyć taką sytuację, w której adresat oświadczenia może zapoznać się z nim w zwykłym toku czynności. Zarazem dowód takiego faktu obciąża tego, kto ze złożenia oświadczenia woli wywodzi skutki. W tej sprawie mamy do czynienia z dwuosobową spółką cywilną, której jeden ze wspólników podjął decyzję o wycofaniu swojego udziału. Niemniej jednak metoda wypowiedzenia udziałów zastosowana przez skarżącego okazała się bezskuteczna. Nie udowodnił on bowiem w sposób przekonywujący, iż skierował w formie pisemnej, tak jak tego wymagała umowa spółki, wypowiedzenia swojego udziału do drugiego wspólnika. Skarżący takie oświadczenie przesłał do organów administracyjnych z pominięciem swojego wspólnika. Zawiadomił go w drodze poczty elektronicznej, co w świetle powyższych wywodów, nie mogło być skuteczne. Nie doszło zatem do skutecznego wypowiedzenia udziału i tym samym rozwiązania spółki cywilnej.

Powyższa okoliczność sprawia, iż pomimo, że w świetle art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej poszczególni wspólnicy są traktowani jako osoby fizyczne i podlegają indywidualnemu obowiązkowi wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, to organy administracyjne nie mogły bez powołania jako strony Tadeusza R. podjąć decyzji o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej Pawła B.

Wyrok WSA w Krakowie z 2 czerwca 2009 r., III SA/Kr 24/09, Legalis