Wojewoda jest organem właściwym do rozpoznania środka zaskarżenia od decyzji starosty w przedmiocie ustalenia odszkodowania za nieruchomość przejętą pod drogę gminną w trybie przepisów ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.
STAN FAKTYCZNY
Decyzją starosta ustalił lokalizację drogi gminnej kilkoma ulicami oraz zatwierdził projekt podziału wielu nieruchomości przeznaczonych w części pod tę drogę. Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowiły przepisy art. 2 ust. 1, art. 12 oraz art. 17 ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. nr 80, poz. 721 z późn. zm.) – specustawy drogowej. Decyzja dotyczyła m.in. działki stanowiącej współwłasność, która w wyniku podziału uzyskała numery b i c, przy czym działka c została przeznaczona pod drogę. Kolejną decyzją ten sam organ zobowiązał burmistrza do zapłaty odszkodowania na rzecz byłych współwłaścicielek działki nr c objętej decyzją lokalizacyjną. Następnie postanowieniem starosta ustalił wysokość kosztów postępowania i zobowiązał do ich uiszczenia burmistrza. W postanowieniu zawarto pouczenie o prawie złożenia zażalenia do samorządowego kolegium odwoławczego (SKO). W wyniku skargi gminy SKO uznało się organem niewłaściwym do rozpatrzenia sprawy i przekazało zażalenie do rozpatrzenia wojewodzie. Wojewoda utrzymał zaskarżone postanowienie starosty w mocy. Organ nadzoru wskazał, że kwestię kosztów postępowania w sprawie o ustalenie i wypłacenie odszkodowania za nieruchomości przejęte pod drogi publiczne regulują przepisy specustawy drogowej oraz ustawy z 16 grudnia 2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego, które są przepisami szczególnymi (lex specialis) wobec art. 262 kodeksu postępowania administracyjnego, który nie ma w sprawie zastosowania.
Skargę na to rozstrzygnięcie do sądu administracyjnego złożyła gmina reprezentowana przez burmistrza. Zarzuciła m.in. nieważność postępowania oraz naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez przyjęcie, że koszty sporządzenia operatu szacunkowego stanowią koszty postępowania, do uiszczenia których zobowiązana jest gmina.
Z UZASADNIENIA
Wojewódzki Sąd Administracyjny przychylił się do skargi i uchylił decyzje obu organów postępowania administracyjnego. Wskazał, że ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych jest szczególną regulacją proceduralną w stosunku do kilku ustaw, m.in. ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. nr 80, poz. 717 z późn. zm.), ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) oraz ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 z późn. zm.). Zdaniem WSA przepisy specustawy drogowej umożliwiają wydanie decyzji rozstrzygającej złożoną problematykę obejmującą proces inwestycyjny od lokalizacji inwestycji drogowej, uzyskania terenów pod inwestycję (podział nieruchomości wywołujący skutek wywłaszczenia), po zatwierdzenie projektu budowlanego i jego realizację. Regulują także kwestie związane z ustaleniem i wypłatą odszkodowania za przejęte pod drogi nieruchomości lub ich części.
W ocenie sądu przepisy tej ustawy, jako normy szczególne, mają w zakresie w niej uregulowanym, wyłączność i pierwszeństwo przed normami powyższych ustaw oraz kodeksu postępowania administracyjnego.
Równocześnie sędziowie podkreślili, że specustawa drogowa w kilku miejscach odsyła do odpowiedniego stosowania innych przepisów, np. kodeksu postępowania administracyjnego czy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Oznacza to, że tylko tam, gdzie przepisy odsyłają do stosowania innych regulacji – postępowanie dotyczące realizacji inwestycji drogowej może się toczyć na podstawie zawartych w nich zasady. W konsekwencji zdaniem WSA, skoro specustawa drogowa przewiduje odpowiednie stosowanie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami w zakresie ustalenia i wypłacenia odszkodowania, to znajdą one w tej kwestii zastosowanie. W ocenie WSA oznacza to kompetencje starosty do ustalenia odszkodowania i jednoczesnego ustalenia kosztów postępowania odszkodowawczego. To natomiast uprawnia do wniosku, że jeżeli organem właściwym do rozpoznania odwołania od decyzji o ustaleniu odszkodowania na gruncie ustawy o gospodarce nieruchomościami jest wojewoda, to również ten organ jest właściwy do rozpoznania zażalenia na postanowienie starosty w kwestii wpadkowej (incydentalnej), jaką jest ustalenie kosztów sporządzenia operatu szacunkowego.
Zdaniem WSA należy zatem przyjąć, że wojewoda jest organem właściwym do rozpoznania zażalenia na postanowienie starosty w przedmiocie kosztów postępowania, w którym ustalono odszkodowanie za nieruchomość przejętą pod drogę gminną w trybie przepisów specustawy drogowej. Jednocześnie sędziowie doszli do wniosku, że obowiązek pokrycia wydatków związanych ze sporządzeniem operatu szacunkowego dla potrzeb ustalenia odszkodowania za nieruchomość przejętą pod drogę gminną w trybie przepisów specustawy drogowej spoczywa na organie prowadzącym postępowanie, którym to organem w odniesieniu do dróg gminnych jest starosta.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 30 marca 2010 r., sygn. akt II SA/Bk 46/10