Należy pamiętać, że nieważna jest umowa o spadek po osobie żyjącej. Jedynym wyjątkiem jest umowa o zrzeczenie się dziedziczenia przez spadkobiercę ustawowego z przyszłym spadkodawcą.

W przypadku umowy zrzeczenia się spadku stronami są: przyszły spadkodawca oraz osoba należąca do kręgu spadkobierców ustawowych. Formą umowy musi być akt notarialny pod rygorem nieważności
Spadkobierca zrzekający się to każdy spadkobierca ustawowy, nie tylko spadkobierca ustawowy, który dziedziczyłby według stanu z chwili zawarcia umowy:

  • małżonek,
  • zstępni,
  • rodzice,
  • rodzeństwo,
  • zstępni rodzeństwa.
Uwaga. Nie dotyczy to Skarbu Państwa ani gminy

Skutek zrzeczenia się dziedziczenia

Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej. Zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku.

Zrzeczenie się dziedziczenia może być uchylone przez umowę między tym, kto zrzekł się dziedziczenia, a tym, po kim się dziedziczenia zrzeczono. Umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Jeśli chodzi o katalog umów objętych zakazem z wskazanym w art. 1047 Kodeksu Cywilnego. Są to te umowy, które są:

  • zawierane między przypuszczalnymi spadkobiercami osoby żyjącej, gdy ich treść obejmuje np. rozporządzenia przyszłymi prawami lub dokonanie podziału przyszłego spadku,
  • zawierane między przypuszczalnymi spadkobiercami a osobami trzecimi, gdy ich przedmiotem są elementy przyszłego spadku,
  • zawierane między przypuszczalnym spadkodawcą i spadkobiercą, w których spadkodawca powołuje do dziedziczenia drugą stronę umowy z wyjątkiem art. 1048 KC.

Umowa zbycia spadku

To druga z umów dotyczących spadku, jaka może zostać zawarta pomiędzy spadkobiercami, bądź też spadkobiercą a osobą trzecią. Przedmiotem tej umowy jest spadek, który został już nabyty, czyli doszło do dziedziczenia i przyjęcia. Dlatego też umowa ta nie jest objęta zakazem ustawowym.

Przedmiotem umowy są prawa majątkowego, dlatego też zbyciu nie podlegają długi spadkowe. Ustawodawca przewidział solidarną odpowiedzialność zbywcy i nabywcy za długi spadkowe.

Jeżeli strony zawarły wcześniej umowę, w której zostało wskazane zobowiązanie do przeniesienia spadku, wówczas umowa zbycia jest ważna o tyle o ile istnieje zobowiązanie wynikające z pierwszej umowy.

Spadkobierca w momencie przyjęcia spadku zyskuje uprawnienie do zbycia tego spadku. Stronami umowy mogą być:

  • spadkobiercy albo
  • spadkobierca i osoba trzecia.

Zbyciu podlega:

  • cały majątek wchodzący w skład spadku, jeżeli odziedziczyła go tylko jedna osoba,
  • ułamkowa część spadku,
  • udział spadkowy,
  • część ułamkowa udziału spadkowego.

Umowa o zbyciu spadku musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Zbycie spadku może nastąpić w formie następujących umów:

  • sprzedaży,
  • zamiany,
  • darowizny,
  • innej umowa zobowiązującej do zbycia spadku.
Ważne. W razie zbycia spadku spadkobierca nie ponosi odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady fizyczne i prawne poszczególnych przedmiotów należących do spadku.