Przepisy unijne nie stoją na przeszkodzie regulacjom krajowym, które w celu zabezpieczenia zapłaty wierzytelności wynikającej z umowy o kredyt konsumencki umożliwiają określenie w tej umowie zobowiązania kredytobiorcy do wystawienia weksla własnego in blanco.
Stwierdził tak Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie pytań prejudycjalnych polskich sądów. Czyli mówiąc prościej, dopuszczalne jest żądanie od pożyczkobiorców wystawienia weksla. I jednocześnie w razie sporu sądowego sąd nie musi w każdej sprawie analizować jej szczegółów, może bez przeszkód zdecydować o wykonalności weksla.
Zarazem jednak – orzeczenie bowiem nie jest aż tak niekorzystne dla konsumentów, jak może wydawać się na pierwszy rzut oka – w razie powzięcia przez sąd wątpliwości związanych z roszczeniem wekslowym musi on zażądać od posługującego się nim przedsiębiorcy przedłożenia dokumentów stwierdzających treść umowy głównej. I czyni to z urzędu, nie zaś na wniosek strony.
Może tak być na przykład wtedy, gdy sędzia rozpoznający dziesiątki spraw z powództwa jednej instytucji będzie przekonany, że instytucja pożyczkowa żądała kwot powyżej ustawowych limitów.
Rzecznik praw obywatelskich na swojej stronie internetowej zwraca uwagę na fragment wyroku TSUE, w którym nakazuje on kontrolować z urzędu sądom krajowym to, czy samo porozumienie wekslowe nie zawiera postanowień niedozwolonych.
„W tym zakresie orzeczenie TSUE wprowadza poważną zmianę w dotychczasowym stanie prawnym. W myśl przepisów prawa wekslowego badanie treści stosunku podstawowego (w tym kontrola porozumienia wekslowego) mogą nastąpić jedynie na zarzut zobowiązanego do zapłaty weksla” – spostrzegają eksperci z biura RPO.
Wielu pożyczkobiorców liczyło na znacznie korzystniejsze orzeczenie, uniemożliwiające w praktyce wykorzystywanie weksli in blanco do zabezpieczenia pożyczek. Te są lubiane przez instytucje pożyczkowe, gdyż wyegzekwowanie pieniędzy, gdy ma się w dłoni wystawiony weksel, jest znacznie prostsze. Sądy też zazwyczaj w takich przypadkach nie przyglądają się szczegółom zawieranych umów o kredyt konsumencki, w których mogą znajdować się klauzule abuzywne.

orzecznictwo

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 7 listopada 2019 r., sygn. akt C-419/18 i C-483/18.www.serwisy.gazetaprawna.pl/ orzeczenia