Nowelizacja ustawy obowiązująca od 14 października przewiduje m.in. nową definicję zgromadzeń, wprowadza pojęcie zgromadzeń spontanicznych oraz zapewnia niezależną kontrolę nad decyzjami organów gminy o zakazie zgromadzeń.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy za zgromadzenie uznawane jest „zgrupowanie osób na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób w określonym miejscu w celu odbycia wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska w sprawach publicznych”. Natomiast zgromadzenie spontaniczne to takie, które odbywa się „w związku z zaistniałym nagłym i niemożliwym do wcześniejszego przewidzenia wydarzeniem związanym ze sferą publiczną, którego odbycie w innym terminie byłoby niecelowe lub mało istotne z punktu widzenia debaty publicznej”.

Nowe przepisy przewidują też prawo organizatora do wniesienia odwołania do sądu okręgowego od decyzji zakazującej zgromadzenia w terminie 24 godzin od jej udostępnienia w Biuletynie Informacji Publicznej. Sąd okręgowy będzie rozpatrywał odwołanie w postępowaniu nieprocesowym niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 24 godzin od wniesienia odwołania. Na postanowienie sądu okręgowego przysługuje (w terminie 24 godzin od jego wydania zażalenie do sądu apelacyjnego), który rozpoznaje je w ciągu 24 godzin.

W przypadku tzw. zgromadzeń równoległych organizatorzy będą mogli zostać wezwani przez organ gminy na rozprawę administracyjną w celu uzgodnienia przebiegu planowanych zgromadzeń. Jeśli nie dojdzie do porozumienia, o pierwszeństwie wyboru miejsca i czasu zgromadzenia zadecyduje kolejność wniesienia zawiadomień.

Nowelizacja wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z września 2014 r. (sygn. akt K 44/12), jak również realizuje wytyczne wynikające z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (m.in. w wyroku Bączkowski i Inni przeciwko Polsce).