Trybunał Konstytucyjny orzekł, że 5-letni termin wyznaczony na wznowienie postępowania cywilnego, po wydaniu korzystnego dla skarżącego wyroku przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, jest niezgodny z konstytucją.

Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę B.T. dotyczącą pięcioletniego terminu na wznowienie postępowania cywilnego z powodu nieważności wynikającej z naruszenia europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka.

TK uznał, że art. 408 k.p.c. w zakresie, w jakim po upływie pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku nie pozwala żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności wynikającej z naruszenia art. 6 ust. 1 konwencji, o którym ostatecznie orzekł Europejski Trybunał Praw Człowieka, jest niezgodny z art. 77 ust. 2 w związku z art. 45 ust. 1 konstytucji.

Wyrok TK nie podważa jednak przydatności i niezbędności pięcioletniego terminu na wniesienie skargi o wznowienie postępowania cywilnego. Trybunał Konstytucyjny stwierdził jedynie, że w wypadku, o którym mowa w sentencji niniejszego wyroku, pięcioletni ustawowy termin prekluzyjny stanowi rozwiązanie nadmiernie obciążające adresata wyroku ETPC.

Trybunał uznał, że nic nie stoi na przeszkodzie wprowadzeniu innego mechanizmu ograniczenia w czasie skargi o wznowienie postępowania cywilnego, wnoszonej z powodu wskazanego w sentencji niniejszego wyroku. Trudno byłoby bowiem opowiedzieć się za dopuszczalnością wznawiania postępowań sądowych po upływie kilkudziesięciu lat od ich zakończenia, gdyż prowadziłoby to do radykalnego podważenia wartości, jakimi są stabilność sytuacji prawnej podmiotów prawa czy stabilność prawomocnych orzeczeń - czytamy w uzasadnieniu.

W opinii TK, zadanie ustawodawcy może polegać w tym wypadku na ustaleniu odpowiedniego terminu na wniesienie skargi albo innego mechanizmu jego liczenia tak, aby nie kolidował z innymi zasadami i wartościami wskazywanymi przez konstytucję.

Trybunał podkreślił, że niniejszy wyrok nie odnosił się natomiast w żadnej mierze do oceny przydatności, niezbędności i proporcjonalności pięcioletniego terminu na wniesienie skargi o wznowienie postępowania cywilnego z innego powodu niż wskazany w sentencji.

PS/źródło: TK