Celem powołania EUWT - jak wyjaśniło CIR - jest realizowanie wspólnych projektów i prowadzenie międzynarodowych działań przez podmioty z krajów UE.
Przyjęte we wtorek przez rząd założenia do projektu doprecyzowują zasady zakładania i funkcjonowania EUWT w Polsce. Możliwość zakładania EUWT przewidywało rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z 5 lipca 2006 r.
Ugrupowania mają osobowość prawną. Oznacza to, że mogą kupować i sprzedawać ruchomości oraz nieruchomości, a także zatrudniać pracowników. W ich skład mogą wchodzić m.in. państwa członkowskie, władze regionalne, lokalne, podmioty prawa publicznego. Dodatkowo do ugrupowania muszą wchodzić instytucje z co najmniej dwóch krajów członkowskich UE.
Resort infrastruktury i rozwoju zwracał uwagę, że istnieje również prawna możliwość udziału w EUWT instytucji i państw spoza UE. W takim wypadku państwo zewnętrzne musi przyjąć całość przepisów unijnych dotyczących ugrupowań.
Ugrupowania współpracy terytorialnej są powoływane w UE po to, by realizować projekty finansowane z programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej lub innych pieniędzy unijnych. Chodzi też o upowszechnianie i ułatwianie takiej współpracy.
W Polsce działa już m.in. EUWT dotyczące kwestii transportowych. Chodzi o Środkowoeuropejski Korytarz Transportowy EUWT, w którym uczestniczą woj. zachodniopomorskie, lubuskie; obserwatorem prac są natomiast województwa dolnośląskie i opolskie.
"Zgody na przystępowanie do EUWT przez polskie instytucje wydaje Rada Ministrów (w przypadku członkostwa Polski i władz państwowych) i Ministerstwo Spraw Zagranicznych (dla pozostałych podmiotów)" - wyjaśniło CIR.
Założenia do projektu wprowadzają procedurę tzw. milczącej zgody. Oznacza to, że odpowiednie władze wydające zgodę zainteresowanym instytucjom na udział w EUWT mają maksymalnie sześć miesięcy, od momentu otrzymania wniosku w tej sprawie, na zgłoszenie ewentualnego sprzeciwu. Po przekroczeniu tego terminu decyzję władzy uznaje się za pozytywną, chyba że instytucje tworzące EUWT nie udzielą odpowiedzi na wcześniej zgłaszane pytania i wątpliwości.
Według Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju dzięki uproszczeniu stosowanych procedur wydawanie zgód polskim podmiotom na udział w EUWT będzie szybsze.