Senacki projekt nowelizacji ustawy o kuratorach sądowych (Dz.U. nr 98 poz. 1071 ze zm.) przewiduje, że w postępowaniu dyscyplinarnym toczącym się przeciwko kuratorowi z powodu naruszenia obowiązków służbowych będzie on mógł ustanowić obrońcę spośród kuratorów zawodowych, adwokatów lub radców prawnych (obecnie tylko spośród kuratorów zawodowych).
Z tych grup będzie też się wywodził obrońca z urzędu, którego będzie mógł ustanowić przewodniczący sądu dyscyplinarnego, jeśli obwiniony nie będzie miał obrońcy z wyboru. Dziś jest to możliwe tylko wówczas, jeśli rzecznik dyscyplinarny wnosi o ukaranie kuratora wydaleniem ze służby.
Autorzy projektu odwołali się do obowiązujących już uregulowań odnoszących się do postępowań dyscyplinarnych wobec członków innych samorządów zawodowych, np. architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów.
Zaproponowane zmiany pozytywnie ocenił minister sprawiedliwości. Zwrócił uwagę, że resort prowadzi prace nad kompleksową nowelą ustawy z 2001 r. i m.in. chce wprowadzić zmiany do procedury korzystania z obrońców przez obwinionych kuratorów sądowych. Resort obawia się jednak, że proponowana regulacja spowoduje wzrost wydatków z budżetu państwa na pokrycie wynagrodzenia dla adwokatów i radców prawnych, ale przyznaje przy tym, że oszacowanie kwoty nie jest obecnie możliwe z uwagi na brak danych. O szczegółach przesądzi m.in. liczba postępowań, w których dojdzie do ustanowienia obrońcy, a zarazem zostaną spełnione przesłanki uzasadniające zwrot kosztów obwinionemu.
Podczas prac nad nowymi przepisami ustawy o kuratorach sądowych trzeba też wziąć pod uwagę wystąpienie rzecznika praw obywatelskich. Prof. Irena Lipowicz zwróciła uwagę ministra sprawiedliwości na krzywdzące przepisy, dotyczące odwołania kuratora społecznego, gdy nienależycie wykonuje powierzone funkcje lub wymagają tego względy organizacyjne. Chodzi o to, że nie jest wymagane doręczenie mu uzasadnienia takiej decyzji. W dodatku zainteresowany nie może się od niej odwołać. Przedstawiciel resortu przyznał, że dobrą praktyką powinno być jasne i rzetelne uzasadnianie przez prezesów sądów przyczyn odwołania. Zdaniem RPO to jednak za mało, bo problem należy rozwiązać na płaszczyźnie legislacyjnej. Z kolei Krajowa Rada Sądownictwa opowiedziała się za uwzględnieniem w ustawie drogi odwoławczej od decyzji prezesa sądu.
Dwie senackie komisje: ustawodawcza oraz praw człowieka, praworządności i petycji rozpatrzyły projekt nowelizacji na wspólnym posiedzeniu i zarekomendowały przyjęcie go przez Senat z naniesionymi przez nie poprawkami.
Etap legislacyjny
Czeka na przyjęcie przez Senat