To najważniejsze propozycje zmian prawa karnego, które na posiedzeniu z 30 maja posłowie skierowali w pierwszym czytaniu do prac w komisjach kodyfikacyjnych.

Dzięki senackiemu projektowi nowelizacji kodeksu postępowania karnego, którego wejście w życie planowane jest na 1 lipca 2015 r., stronom postępowania ma być łatwiej uzyskiwać dowody na poparcie swoich tez. Sądy nie będą miały jednak obowiązku przychylać się do ich wniosków o wydanie zobowiązania do przekazania dowodu. Celem proponowanej zmiany jest także wzmocnienie uprawnień oskarżonego oraz oskarżyciela posiłkowego. Ponadto senat proponuje, aby w sytuacji, gdy oskarżony złożył wniosek o skazanie i wymierzenie mu określonej kary bez przeprowadzania postępowania dowodowego, sąd mógł ograniczyć uzasadnienie do podstawy prawnej wyroku oraz wyjaśnienia powodów zasądzenia kary w określonej wysokości lub jej brak, jeżeli odstępuje od jej wymierzenia.

Projekt zmiany przepisu dotyczącego obligatoryjnego zarządzenia wykonania kary wobec skazanego, który w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne (art. 75 ust. 1 k.k.) to skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2013 r. (sygn. akt SK 9/10). Zgodnie z propozycją senatu sąd będzie mógł odstąpić od zarządzenia wykonania kary, jeśli przemawiają przeciwko temu szczególne względy, a kara za przestępstwo popełnione w okresie próby została orzeczona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Senat postuluje też usunięcie z kodeksu karnego wykonawczego przepisu wyłączającego w niektórych przypadkach udział prokuratora, skazanego i jego obrońcy w posiedzeniu sądu w sprawie zarządzenia wykonania kary. Obecnie nie mogą oni uczestniczyć w takim posiedzeniu, jeśli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności, a także w przypadkach, gdy skazany po wydaniu wyroku, ale przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny.

Z kolei projekt nowelizacji k.p.k. przedłożony przez senat wprowadza nowe zasady protokołowania rozpraw w okresie przejściowym między tradycyjnym protokołowaniem a wprowadzeniem protokołu elektronicznego w sprawach karnych. Zgodnie z propozycją senatorów przebieg rozprawy ma być nagrywany (dźwięk albo obraz i dźwięk) poza sytuacjami, gdy ze względów technicznych jest to niemożliwe. Zarejestrowany przebieg rozprawy nie będzie traktowany jako protokół elektroniczny, lecz jedynie jako zapis obrazu i dźwięku załączany do akt sprawy. Oznacza to, że sporządzanie pełnego protokołu pisemnego z przebiegu rozprawy będzie nadal konieczne. Takie rozwiązanie ma pomóc sędziom i uczestnikom postępowań przyzwyczaić się do rejestrowania całości rozpraw.

EŚ