Dominik Cheda, aplikant radcowski w Kancelarii GACH, HULIST, MIZIŃSKA, WAWER - adwokaci i radcowie prawni sp.p.

Połączenie spółek handlowych uregulowane w Ustawie z dnia 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych, (dalej: „KSH”), jest skomplikowanym procesem obejmującym wiele etapów. Celem tej rozbudowanej regulacji jest zapewnienie ochrony interesów zarówno biorących udział w połączeniu spółek, ich wierzycieli, jak również (a może nawet przede wszystkim) ich wspólników oraz akcjonariuszy. Jedną z instytucji służących spełnieniu tego ostatniego celu są obowiązki informacyjne związane z procedurą połączenia.

Ogłoszenie planu połączenia w sposób tradycyjny

Zanim spółki uczestniczące w połączeniu podejmą stosowne uchwały o połączeniu i złożone zostaną wnioski o zarejestrowanie fuzji, pierwszym krokiem w procedurze połączenia jest sporządzenie przez zarządy łączących się podmiotów dokumentu zwanego planem połączenia. Jego szczegółową zawartość oraz załączniki jakie muszą zostać wraz z nim przygotowane określa przepis art. 499 KSH. Plan połączenia podlega ogłoszeniu zgodnie z art. 500 KSH. Zgodnie z przepisem art. 500 § 2 „KSH Plan połączenia powinien być ogłoszony nie później niż na miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia, na którym ma być podjęta uchwała o połączeniu”. Biorąc pod uwagę brzmienie ww. przepisu ogłoszeniu podlega jedynie sam dokument planu połączenia zawierający elementy wymienione w art. 499 § 1 KSH. Plan połączenia podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym a datą ogłoszenia, o której mowa w art. 500 § 2 KSH jest więc data ukazania się MSiG, w którym ogłoszono plan połączenia. Istotnym momentem jest również złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia – zgodnie bowiem z art. 499 § 2 pkt 3 i 4) KSH ustalenia wartości majątku spółki przejmowanej lub spółek biorących udział w połączeniu oraz sporządzenia informacji o stanie księgowym spółek, które to dokumenty stanowią załączniki do planu połączenia, dokonuje się wedle stanu na dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu.

Uproszczony sposób ogłoszenia planu połączenia

Ogłoszenie planu połączenia w MSiG wiąże się nie tylko z koniecznością oczekiwania na ukazanie się stosownego numeru Monitora ale także ze znacznymi często wydatkami związanymi z takim ogłoszeniem. W art. 500 § 21 KSH wprowadzono zatem znaczące ułatwienie związane z ogłoszeniem planu - zgodnie z ww. przepisem „Przepisu § 2 nie stosuje się do spółki, która nie później niż na miesiąc przed dniem rozpoczęcia zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia, na którym ma być powzięta uchwała o połączeniu, nieprzerwanie do dnia zakończenia zgromadzenia podejmującego uchwałę w sprawie połączenia bezpłatnie udostępni do publicznej wiadomości plan połączenia na swojej stronie internetowej.” Ogłoszenie planu w MSiG można zatem zastąpić umieszczeniem go na stronach internetowych spółek uczestniczących w fuzji. Co bardzo istotne, przepis ten dotyczy nie tylko spółek publicznych, dla których obowiązek prowadzenia stron www wynika z odrębnych przepisów ale również pozostałych spółek. Trzeba jednak pamiętać o kilku warunkach: po pierwsze plan połączenia musi być udostępniony nieprzerwanie, przy czym nie są tutaj przeszkodą przerwy wynikające ze względów technicznych. Po drugie, dostęp do niego musi być bezpłatny. Po trzecie wreszcie, musi być on dostępny publicznie. Taki sposób ogłaszania planu połączenia ma znaczące zalety – zmniejsza jego koszty oraz przyspiesza całą fuzję.

Obowiązek zawiadomienia wspólników

Kolejny obowiązek informacyjny określony został w art. 504 § 1 KSH. Zgodnie z tym przepisem „Zarządy łączących się spółek powinny zawiadomić wspólników dwukrotnie, w sposób przewidziany dla zwoływania zgromadzeń wspólników lub walnych zgromadzeń, o zamiarze połączenia się z inną spółką. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem powzięcia uchwały o połączeniu, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.” Co do sposobu ogłoszenia przepis odwołuje się do sposobu zwoływania zgromadzeń wspólników/walnych zgromadzeń akcjonariuszy. W odniesieniu do spółki z o.o. zastosowanie znajdzie zatem art. 238 KSH - zawiadomienie powinno więc zostać dokonane za pośrednictwem listów poleconych bądź poczty kurierskiej ewentualnie pocztą elektroniczną jeżeli wspólnik wyraził wcześniej na to pisemną zgodę. Co do spółki akcyjnej sposób zawiadomienia będzie uzależniony od rodzaju spółki. W przypadku akcyjnej spółki niepublicznej zawiadomienie akcjonariuszy powinno zostać dokonane zgodnie z art. 402 KSH zatem poprzez ogłoszenie w MSiG. Wyjątkiem jest tutaj sytuacja, gdy wszystkie akcje spółki są imienne - wtedy zgodnie z art. 402 § 3 KSH zawiadomienie akcjonariuszy może nastąpić w taki sam sposób jak w spółce z o.o. czyli za pomocą listów poleconych/przesyłek kurierskich ew. pocztą elektroniczną. Inaczej będzie w przypadku spółki akcyjnej publicznej, czyli takiej, której co najmniej jedna akcja ma postać zdematerializowaną. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 4021 KSH zawiadomienie akcjonariuszy powinno nastąpić poprzez ogłoszenie zamieszczone na stronie internetowej spółki publicznej. Minimalną treść zawiadomienia wyznacza art. 504 § 2 pkt 1 i 2) KSH - warto zwrócić uwagę, że zgodnie z tym przepisem zawiadomienie powinno zawierać numer MSiG, w którym dokonano ogłoszenia planu połączenia na podstawie art. 500 § 2 KSH. Jak już zaznaczano plan połączenia można jednak ogłosić poprzez zamieszczenie go na stronie internetowej spółki - w takim wypadku zamiast numeru MSiG w zawiadomieniu należy podać adres strony www, na której ogłoszono plan połączenia. Dodatkowe elementy zawiadomienia wyznacza art. 504 § 2 pkt 2) KSH, zgodnie z którym muszą się w nim znaleźć informacje o miejscu i terminie w jakim wspólnicy mogą się zapoznać z dokumentami, których lista jest szczegółowo wymieniona w art. 505 § 1 KSH.

Przeprowadzenie fuzji wiąże się z wieloma obowiązkami ciążącymi w szczególności na zarządach łączących się spółek. Jednymi z nich są obowiązki informacyjne, które były przedmiotem niniejszego artykułu - należy zatem w szczególności pamiętać o odpowiednim obliczeniu terminów udostępniania dokumentów i zawiadamiania wspólników. W przeciwnym razie, w przypadku podjęcia uchwał o połączeniu istnieje ryzyko ich zaskarżenia przez wspólników zarzucających naruszenie przepisów o obowiązkach informacyjnych.