Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie w sprawie zasad ustanowienia kuratora w celu wykonywania praw osoby małoletniej pokrzywdzonej przestępstwem.

W wyroku z 21 stycznia 2014, podnoszącym kwestię konstytucyjności reprezentacji osoby małoletniej pokrzywdzonej przestępstwem w postępowaniu karnym w świetle ugruntowanego orzecznictwa SN, Trybunał Konstytucyjny uznał, że tylko wprowadzenie kuratora jako obiektywnego reprezentanta dziecka w postępowaniu karnym minimalizuje ryzyko konfliktu między interesem dziecka a interesem rodzica, który chce je reprezentować w procesie toczącym się przeciwko drugiemu z rodziców. Zdaniem sędziów stwarza to jednocześnie gwarancję, że decyzje podejmowane w sprawie wykonywania praw małoletniego jako pokrzywdzonego, będą możliwie najbardziej obiektywne.

Tym samym po rozpatrzeniu skarg konstytucyjnych Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 51 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego w związku z art. 98 § 2 pkt 2 w związku z art. 98 § 3 w związku z art. 99 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy w zakresie, w jakim wyłączają możliwość wykonywania przez rodzica małoletniego - działającego w charakterze przedstawiciela ustawowego - praw tego małoletniego jako pokrzywdzonego w postępowaniu karnym prowadzonym przeciwko drugiemu z jego rodziców i wprowadzają obowiązek ustanowienia w tym celu kuratora, są zgodne z art. 47 w związku z art. 51 ust. 1, z art. 48 ust. 2 w związku z art. 32 ust. 1 i z art. 72 ust. 1 konstytucji oraz nie są niezgodne z art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 i z art. 72 ust. 3 konstytucji. W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie. Zdanie odrębne zgłosiła sędzia TK Teresa Liszcz.

Jednocześnie TK podjął postanowienie sygnalizacyjne w trybie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym uzasadniające potrzebę podjęcia działań ustawodawczych w celu usunięcia nieprawidłowości w postępowaniach karnych, w których dzieci, pokrzywdzone na skutek przestępstwa rodzica lub obojga rodziców, są reprezentowane przez kuratora ustanowionego przez sąd opiekuńczy. Sędziowie wskazali zwłaszcza na konieczność unormowania kompetencji osób uprawnionych do pełnienia funkcji kuratora procesowego dla dziecka w podobnych sprawach oraz obowiązku informowania rodzica o przebiegu sprawy.

Wyrok TK z dnia 21 stycznia 2013 roku ( sygn. SK 5/12).

EŚ