Międzynarodowy Dzień Mediacji to święto służące popularyzacji wiedzy związanej z metodami pokojowego rozwiązywania konfliktów. W tym roku na świecie obchodzone jest już po raz szósty a w Polsce to już trzecia edycja.

Międzynarodowy Dzień Mediacji

Międzynarodowy Dzień Mediacji został zainicjowany przez amerykańską organizację Association for Conflict Resolution (ACR) w 2005 roku, natomiast w Polsce pierwsze obchody zorganizowano trzy lata później. W tym roku święto mediacji przypada na 20 października. Tego dnia na terenie całego kraju w wielu sądach, prokuraturach, ośrodkach mediacyjnych, kancelariach prawnych i poradniach psychologicznych organizowane są wydarzenia promujące ideę mediacji.

Zobacz: Mediacje - czy porozumienie lepsze niż proces?

Mediacja czyni cuda - II edycja

Międzynarodowy Dzień Mediacji jest szczególnym dniem również dla Polskiego Centrum Mediacji. W tym dniu przypada finał Ogólnopolskiej Kampanii Społecznej „Mediacja czyni Cuda”, która w tym roku organizowana jest już po raz drugi. Celem kampanii jest dotarcie do jak największej ilości ludzi z informacją czym jest mediacja, kiedy i kto może z niej skorzystać i jakie daje korzyści.

Mediacja czyni cuda ! Mediatorzy Polskiego Centrum Mediacji są przekonani, że to prawda. Jako praktycy wielokrotnie w swojej pracy doświadczają sytuacji, gdy dochodzi do pozytywnego zakończenia konfliktu, który z pozoru wydawał się bez szans na rozwiązanie.

Zobacz: Mediacja czyni cuda

Idea mediacji

Mediacja od 13 lat funkcjonuje w polskim prawie karnym, od 10 lat w sprawach nieletnich i od 5 lat w prawie cywilnym. Wpisała się już w polski wymiar sprawiedliwości, ale w dalszym ciągu jej sprawne funkcjonowanie i możliwość efektywnego wykorzystania w rozwiązywaniu sporów wymaga szerszego upowszechnienia w społeczeństwie.

Mediacja pozwala na wypracowanie rozwiązania satysfakcjonującego obie strony konfliktu i daje możliwość podpisania ugody, kierując się pięcioma podstawowymi zasadami: dobrowolność, poufność, neutralność i bezstronność mediatora oraz samodzielność stron w poszukiwaniu rozwiązań. Dzięki tym regułom uczestnicy konfliktu nie tylko mają szansę zachować dobre relacje, ale również je wzmocnić - deklarują mediatorzy z Polskiego Centrum Mediacji.

Zobacz: ''Masz prawo do mediacji'' - rusza akcja informacyjna

Działania popularyzujące

Od momentu wprowadzenia mediacji do polskiego systemu prawnego, rokrocznie coraz większa liczba spraw kierowana jest do mediacji. W dalszym ciągu jednak liczba ta nie jest satysfakcjonująca.

Ministerstwo Sprawiedliwości podejmuje działania mające na celu upowszechnianie mediacji, i popularyzowanie zasad jej prowadzenia. Utworzona została ogólnopolska sieć koordynatorów do spraw mediacji, prowadzona jest strona internetowa dotycząca mediacji, na której zamieszczane są informacje także o mediacji na świecie.

W ubiegłym roku Ministerstwo Sprawiedliwości wydało informator dotyczący problematyki ADR oraz praw pokrzywdzonego w procesie karnym oraz ulotki propagujące mediację jako alternatywną metodę rozwiązania sporu.

W 2011 r. ruszyła, zorganizowana przez resort, ogólnopolska kampania medialna dotycząca mediacji. Działania popularyzujące mediację prowadzone są na poziomie sądów okręgowych na terenie całego kraju.

W ramach realizacji projektu unijnego od października tego roku prowadzone są szkolenia z zakresu alternatywnego rozwiązywania sporów dla sędziów, mediatorów i pracowników punktów obsługi interesantów w sądach wszystkich szczebli.

Zobacz: Mediacja w sprawach karnych

Mediacje akademickie

Podczas konferencji „Mediacje-historia przyszłego sukcesu” Anna Cybulko –mediatorka (psycholog i prawnik z wykształcenia) omówiła coraz popularniejsze w ostatnim czasie mediacje akademickie.

Ten rodzaj mediacji jak każdy inny powinien się opierać na podstawowych zasadach: dobrowolności, poufności, akceptowalności, oraz bezstronności. Mediacje akademickie mogą być przeprowadzane w zasadzie w każdej sytuacji konfliktowej i na każdej linii, tj. między pracownikami, między studentem a wykładowcą, czy np. między wykładowcami.

Jak wykazuje praktyka, ci ostatni w sytuacji konfliktu ze studentem nieczęsto godzą się na wzięcie udziału w mediacji, co obrazuje jak istotne jest promowanie tej metody rozwiązywania sporów w społeczeństwie, oraz podjęcie walki z niewiedzą i wynikającej z niej niechęcią.

Jak wskazała Anna Cybulko mediacji akademickich jest z roku na rok więcej, co może świadczyć o większej świadomości i kreatywnym nastawieniu do pojawiającego się konfliktu.

Zobacz: RPO o roli mediacji jako alternatywnej metodzie rozwiązywania sporów

Ustawa mediacyjna

Dr Rafał Morek podkreśla potrzebę ustawy dotyczącej mediacji, m.in. wprowadzającej dokładne wymogi dotyczące osób wykonujących zawód mediatora. Ustawa o mediatorach i zasadach prowadzenia mediacji dookreśliłaby opracowanie jednolitego modelu instytucji mediacji w polskim, a także pomogłaby upowszechnić standardy postępowania mediacyjnego i stworzyłaby warunki instytucjoinalne do rozwoju ADR - uważa.

Znany brytyjski mediator Michael Leathes wymienia z kolei zalety mediacji, czyli: niższe od sądowego postępowania koszty, oraz stosunkowo krótki czas trwania postępowania. Zaznacza, iż najważniejszym elementem mediacji zakończonych sukcesem, czyli takiej, w której obie strony czują się usatysfakcjonowane jest wiedza i przygotowania mediatora, od którego w dużej mierze zależy powodzenie mediacji.

Dodaje że istotny jest również wkład państwa w promowanie tego alternatywnego sposobu rozwiązywania sporów, szkolenie specjalistów, oraz wprowadzenie zmian legislacyjnych ułatwiających stosowanie mediacji w sytuacji konfliktu.

Anna Sergiej/ Paulina Szewioła

Zobacz także:

Wykład Macieja Bobrowicza w przedmiocie mediacji

Mediacja w praktyce prokuratorskiej