W dniu 4 października 2010 roku odbyła się konferencja nt. „Projekt wspólnego kodeksu etyki adwokatów i radców prawnych”, która stanowiła kolejny etap dyskusji nad jednolitym uregulowaniem kwestii etycznych dla całego środowiska prawniczego.

Projekt Wspólnego Kodeksu Etyki Adwokatów i Radców Prawnych jest aktem stanowiącym wstęp do dyskusji nad jednolitym uregulowaniem kwestii etycznych dla środowiska radców prawnych i adwokatów, który został opracowany i przyjęty w ramach wspólnego zespołu ds. etyki Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie i Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie.

Skład zespołu

W skład zespołu, który pracował od 26 maja 2009 roku do 6 maja 2010 roku , weszło czterech adwokatów, czterech radców prawnych i dwóch ekspertów.

Zmiany względem obecnych uregulowań

Przyjęty projekt wprowadza pewne dyferencjacje odnośnie poprzednich uregulowań w tym Kodeksu Etyki Adwokackiej. Jak podkreślają projektodawcy obecny akt w swoim zakresie mieści wiele istotnych norm i postanowień, które obligują środowisko, zaznaczając jednocześnie, iż istniejąca w obecnym stanie prawnym różnica w zakresie czynności zawodowych nie stanowi przeszkody w stosowaniu Projektu zarówno do adwokatów, jak i radców prawnych.

Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie adw. Ziemisław Gintowt, podkreślił, iż przedmiotowy projekt dostrzega obywatela i zawiera regulacje istotne z perspektywy relacji na linii samorząd- obywatel.

Z kolei Dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie r.pr. Michał Stępniewski, zwrócił uwagę na początek procesu dyskusji nad kwestiami etycznymi środowiska radców prawnych i adwokatów, wskazując i punktem wyjścia dla rozmów stał się konkretny dokument, przedstawiający już określoną wartość. Prelegent podkreślił, iż Kodeks Etyki jest dobry jeżeli członkowie samorządów utożsamiają się z jego rozwiązaniami. Dziekan OIRP w Warszawie przypomniał także, iż Projekt został wysłany do różnych środowisk w celu jego zaopiniowania, zapewnił tym samym iż wszelkie merytoryczne uwagi są na bieżąco monitorowane i dyskutowane.

Dr Paweł Skuczyński zaznaczył, iż Projekt stanowi element dialogu obydwu środowisk. Zapytany o kwestię uwzględnienia w tytule aktu jedynie zawodu adwokata (ostatecznie przyjęto nazwę Projekt Kodeksu Etyki Adwokackiej) zaznaczył, iż na poziomie projektu było to swego rodzaju uproszczenie redakcyjne, ponadto w perspektywie połączenia zawodów, utworzony zostanie jeden zawód Adwokata. Zaznaczył także, iż decydującą rolę odegrał charakter norm w nim zawartych.

Cele projektu

Jak wskazują projektodawcy przedmiotowy akt jest z założenia jedynie nową interpretacją dotychczasowego dorobku tradycji etyki prawniczej. Autorzy uznali, że aktualizacji wymaga zakres obowiązków zawodowych adwokatów i radców prawnych. Postanowiono wypracować nowe przepisy lub rozbudować dotychczasowe dotyczące m.in. komunikacji miedzy adwokatem i radcą prawnym a klientem. Uznano także, że w sferze etyki zawodowej musi znaleźć odzwierciedlenie postępująca konwergencja zawodów adwokata i radcy prawnego.

Kolejny cel projektu łączy się z faktem, że wspólne wykonywanie zawodu przez adwokatów i radców prawnych coraz częściej powoduje potrzebę ustalania obowiązków zawodowych w sytuacji zbiegu norm etyki zawodowej. Przyjęto także, że w dalszej perspektywie możliwe jest połączenie zawodów adwokata i radcy prawnego, przy czym założenie to opiera się na rozpoczętych pracach koncepcyjnych oraz toczących się dyskusjach- czytamy w uzasadnieniu do Projektu.

Struktura Projektu

Projekt składa się z preambuły oraz ośmiu rozdziałów dzielących się bezpośrednio na artykuły. W rozdziale pierwszym zawarto przede wszystkim zasady etyki adwokackiej. Rozdział drugi zawiera przepisy wspólne dla wszystkich czynności zawodowych.

Cztery koleje rozdziały dotyczą szczegółowych kwestii wykonywania różnych czynności zawodowych. Rozdział siódmy reguluje zagadnienia wspólnego wykonywania zawodu, przede wszystkim w formie spółek. Ostatni rozdział reguluje relacje między adwokatami oraz ich obowiązkami wobec samorządu zawodowego adwokatury.

Opinie i postulaty dotyczące Projektu

Postulat wprowadzenia obowiązku zawodowego dla działalności na zasadach pro publico bono czy brak uregulowań dotyczących lobbingu to tylko niektóre opinie zgłaszane wobec projektu.

Etyka zawodowa wymaga debaty….

Zdaniem projektodawców zrealizowanie założeń przedmiotowego aktu będzie możliwe z jednej strony przez przyjęcie przez samorządy zawodowe adwokatury i radców prawnych w takim samym brzmieniu, jedynie ze zmianami uwzględniającymi różnicę w tytułach zawodowych. Innym sposobem realizacji przedstawionych w projekcie celów, może być przyjęcie go przez samorząd zawodowy adwokatury powstały wskutek połączenia zawodów adwokata i radcy prawnego.

W myśl Założeń do projektu ustawy o zawodzie adwokata z dnia 22 października 2009 r. wydanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości należy zatem skonstatować, iż „(…)do budowania instytucji nowej adwokatury konieczne jest, by wszystkich jej członków obowiązywały spójne zasady etyczne”, jeżeli jej utworzenie będzie wyrazem woli obydwu środowisk.

Etyka zawodowa wymaga dyskusji i debaty, jak podkreślił dr Paweł Skuczyński jest to warunek niezbędny do jej funkcjonowania.

Paulina Szewioła

Zobacz także:

Absolwenci prawa już po egzaminach na aplikacje

Radcy prawni postulują reformę egzaminu państwowego

Projekt Kodeksu Etyki Adwokackiej