W październiku 2008 roku wejdzie w życie nowelizacja ustawy- Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza instytucję notarialnych poświadczeń dziedziczenia. Rejenci wyręczą sądy jedynie w sprawach bezspornych.

Samorząd notarialny od dawna postulował powierzenie notariuszom instytucji poświadczania dziedziczenia. Nowelizacja zawiera jednak zapis, przeciwko któremu notariusze protestują. Chodzi o nałożenie na samorząd obowiązku utworzenia elektronicznych rejestrów poświadczeń dziedziczenia.

Elektroniczne rejestry

Zdaniem Krajowej Rady Notarialnej, obciążenie notariuszy tym obowiązkiem, narusza konstytucję. KRN wystąpił, więc z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności powyższego zapisu z ustawą zasadniczą.

We wniosku do TK czytamy, że nałożenie na samorząd notarialny, obowiązku utworzenia elektronicznych rejestrów, bez zapewnienia źródeł ich finansowania ze środków publicznych, narusza zasadę praworządności materialnej i zasadę proporcjonalności, wywiedziona z art. 2 konstytucji. Prezes KRN, Jacek Wojdyło, podkreśla, że zakwestionowany przepis stanowi także ingerencję w prawo własności ponieważ utworzenie i prowadzenie elektronicznych rejestrów poświadczeń dziedziczenia nie mieści się w zakresie ustawowych zadań samorządu notarialnego.

Sprawa przed TK

Wniosek KRN wpłynął do Trybunału 20 grudnia 2007 roku. Trybunał jeszcze nie wyznaczył terminu rozprawy. Notariusze liczą, że do czasu wejścia w życie przepisów, TK podejmie decyzję co do ich zgodności z konstytucją.

- Gdyby jednak tak się nie stało, a przy tym nie udałoby się wprowadzić w życie zmian do ustawy przygotowanych przez notariuszy, jako legaliści będziemy oczywiście realizować ustawę. Tyle tylko, że w myśl zasady „tak krawiec kraje jak mu materiału staje”- mówi prezes KRN.

Korzyści nowej instytucji

Dzięki notarialnemu poświadczaniu dziedziczenia, sądy odciążone zostaną od rozpatrywania części spraw niespornych, mogąc więcej czasu poświęcić rozstrzyganiu sporów. Spadkobiercy uzyskają możliwość wyboru drogi załatwienia swoich spraw. Wiąże się z tym przede wszystkim przyspieszenie procedury uzyskania dokumentu spadkowego.

- Dla osób dziedziczących przedsiębiorstwo oznacza to skrócenie okresu trudności w zarządzaniu firmą (zawieranie umów, płatności z konta firmowego itd.)- podkreśla Jacek Wojdyło.

Katarzyna Rychter

Zobacz także:

Jacek Wojdyło- prezes Krajowej Rady Notarialn...

Notariusze proponują darowiznę na wypadek śmierci