Naczelna Rada Adwokacka zaskarży do Trybunału Konstytucyjnego nowe przepisy obniżające standard pracy adwokata i godzące w interes społeczny. Równocześnie adwokatura oczekuje od Ministra Sprawiedliwości kompleksowych i odpowiedzialnych propozycji dotyczących wspólnych egzaminów dla kandydatów na aplikacje.

1. Prawo o adwokaturze – do Trybunału Konstytucyjnego

Zdaniem NRA, ostatnia nowela do ustawy Prawo o adwokaturze, obowiązująca od 25 marca 2009 r. (opublikowana w Dz. U. nr 37, poz. 286), narusza zasady demokratycznego państwa prawa, a szczególnie zasadę samorządności zawodów zaufania publicznego, wyrażoną w art. 17 Konstytucji RP. Nowe przepisy stawiają samorządowi adwokackiemu poważną przeszkodę w wykonywaniu funkcji powierzonej mu w tym przepisie Konstytucji, a dotyczącej pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu. Zniesienie ustnych egzaminów zawodowych jest bowiem nie do pogodzenia z kształtowaniem jednej z podstawowych umiejętności adwokata, jaką jest formułowanie ustnej argumentacji przed sądem. Podobnie szkodliwe dla standardów zawodowych palestry jest zniesienie możliwości praktyk sądowych i prokuratorskich dla aplikantów adwokackich. Pozbawia ich to szansy bezpośredniego uczestniczenia w pracy sądu przed podjęciem pracy zawodowej, polegającej przecież na kontaktach z sądem. Wątpliwości NRA budzi też ułatwiony przez nowe przepisy dostęp do zawodu adwokata dla doktorów prawa. Ich doświadczenie naukowe (np. w zakresie historii prawa) często bowiem nie ma nic wspólnego z umiejętnościami niezbędnymi w pracy adwokata.

- Jestem przekonana, że sędziowie Trybunału, jako doświadczeni prawnicy, znający praktykę pracy w sądach, wezmą pod uwagę racjonalne argumenty dotyczące naszych standardów zawodowych. Trybunał już wielokrotnie piętnował złe prawo powstałe wskutek populistycznych działań polityków. Myślę, że tak stanie się i tym razem – twierdzi prezes NRA Joanna Agacka-Indecka.

Szczegółowe brzmienie skargi do TK opracuje w najbliższych miesiącach zespół specjalistów powołanych przez NRA. O szczegółach skargi poinformujemy w osobnym komunikacie w momencie skierowania jej do Trybunału.

2. Ministerstwo Sprawiedliwości dąży do upaństwowienia zawodów prawniczych

W osobnej uchwale NRA odnosi się do przygotowywanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości projektu ustawy o państwowych egzaminach prawniczych. Zakłada ona m.in. wspólne egzaminy konkursowe dla kandydatów na różne aplikacje.

W ocenie adwokatury, choć sama idea wspólnego egzaminu nie budzi zastrzeżeń, to jednak całość projektu jest kolejnym krokiem na drodze do upaństwowienia zawodów prawniczych zamiast deklarowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości większego ich otwarcia. Dlatego samorząd adwokacki pozostawia wybór dalszych rozwiązań na tej drodze Ministrowi Sprawiedliwości oczekując przyjęcia przez rząd pełnej odpowiedzialności za skutki przeprowadzanych reform – w tym tych, które wywołają pogorszenie jakości świadczenia pomocy prawnej w Polsce. Do tych ostatnich należy m.in. najnowsza nowelizacja prawa o adwokaturze, omówiona wyżej w niniejszym komunikacie.

- Nie uchylamy się od dyskusji nad tym projektem i przedstawimy obszerne analizy dotyczące proponowanych rozwiązań. Jednak widzimy brak skłonności ministerstwa do kompromisu w dyskusjach z samorządami prawniczymi. Dlatego pozostawiamy ministrowi inicjatywę w zakresie opracowania nowej ustawy, ale też przypominamy mu o odpowiedzialności za ewentualne szkody dla społeczeństwa, jakie przyniesie nowa ustawa – deklaruje prezes NRA Joanna Agacka-Indecka.

NRA