W dniu 17 listopada 2009 roku Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej wydało uchwałę dotyczącą stosowania podsłuchów wobec adwokatów.
Adwokatura jest w szczególny sposób powołana do ochrony praw i wolności obywatelskich – mówi o tym wprost artykuł 1 ustawy Prawo o adwokaturze. Dlatego ma obowiązek alarmować, kiedy służby państwowe sięgają po metody działania, bezpośrednio zagrażające obywatelskim swobodom.
Nadużywanie przez służby specjalne środków kontroli operacyjnej, w tym podsłuchów, prowokacji i innych metod inwigilacji, budzi nasze najwyższe zaniepokojenie, tym bardziej, że jak wynika m.in. z doniesień medialnych, przy okazji wdrażania części tych środków, prawo jest obchodzone lub wręcz łamane. Tymczasem posługiwanie się narzędziami pracy operacyjnej, które z samej istoty oznaczają ingerencję w prawa człowieka, gwarantowane konstytucyjnie i traktatami międzynarodowymi, może odbywać się jedynie przy zachowaniu najwyższej staranności proceduralnej i drobiazgowym przestrzeganiu stosownych regulacji prawnych. Przy tym prawo nie może być traktowane instrumentalnie, jedynie jako formalna przeszkoda - każdy przypadek użycia środków kontroli operacyjnej musi być merytorycznie uzasadniony.
Nasze szczególne zaniepokojenie budzi stosowanie podsłuchów wobec adwokatów, pełniących funkcję obrońców w sprawach karnych. Ujawnione przez media przypadki
to przykład wyjątkowego pogwałcenia ustawowo gwarantowanych praw do obrony oraz tajemnicy adwokackiej. Niespójne i wymijające wyjaśnienia przedstawicieli służb specjalnych i prokuratury każą się zastanowić, czemu naprawdę służyło podsłuchiwanie rozmów adwokatów z klientami, podczas których obie strony m.in. ustalały linię obrony
w procesie karnym. Adwokatura oczekuje szybkiego, wyczerpującego i wiarygodnego wyjaśnienia tej sprawy.
Adwokatura nie neguje potrzeby stosowania środków kontroli operacyjnej w poszczególnych sprawach i wobec konkretnych osób podejrzewanych o popełnienie czynów karalnych.
Nie może jednak iść za tym nadużywanie lub wręcz łamanie prawa. Państwo, którego częścią są służby specjalne i prokuratura, ma obowiązek takiego posługiwania się instrumentami prawnymi, by budować zaufanie obywateli i stać na straży ich praw.
UCHWAŁA NR 51/2009Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiejz dnia 17 listopada 2009 r.
Zobacz także: