Dnia 25 maja 2010r. w Warszawie odbyło się seminarium naukowe poświęcone tematyce zwalczania zagrożeń terrorystycznych, prowadzone przez Centrum Antyterrorystyczne ABW.

Źródła zagrożeń

Funkcjonariusze Centrum Antyterrostycznego Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego na początku swojego wystąpienia skupili się na dookreśleniu głównych czynników wpływających na poziom zagrożenia terrorystycznego, dzieląc je na zewnętrzne i wewnętrzne.

Czynniki zewnętrzne

Do tych pierwszych źródeł zaliczono m.in. aktywność Polski na arenie międzynarodowej na Bliskim i Środkowym Wschodzie, zagrożenia atakami terrorystycznymi dla kontyngentów Polskich Sił Zadaniowych Afganistanie, utrzymujące się zagrożenia dla Polskich placówek dyplomatycznych w krajach podwyższonego ryzyka np. Afganistanie czy Iraku jak i zagrożenie wobec Polaków wyjeżdżających w celach turystycznych czy zawodowych. Zdanie funkcjonariuszy czynnikiem zagrożenia zewnętrznego jest także na ścisła współpraca wojskowa z USA m.in. obecnością na terytorium RP amerykańskiej bazy wojskowej.

Czynniki wewnętrzne

Do czynników wewnętrznych należy zaliczyć według prelegentów radykalizację osób motywowanych religijnie, tranzytowe położenie Polski, nielegalne migracje krajów podwyższonego ryzyka, brak kontroli granicznej w ramach Schengen, wybory prezydenckie, parlamentarne i samorządowe 2010/2011, przewodnictwo Polski w Radzie UE czy też organizację Euro 2012.

Regulacje prawne

Zdarzenia o charakterze terrorystycznym reguluje art. 3 pkt 11 ustawy o zmianie ustawy o zarządzaniu kryzysowym, wskazując, na rozumienie powyższego zdarzenia jako sytuacji powstałej na skutek czynu, którego zakres przedmiotowy i podmiotowy reguluje Kodeks karny w art. 115 § 20, czyli przestępstwa terrorystycznego. Prawnie uregulowane w przedmiotowym artykule ustawy jest również zagrożenie zaistnienia takie czynu mogącego doprowadzić do sytuacji kryzysowej.

Z kolie zaś ściganie sprawców przestępstw związanych z finansowaniem terroryzmu regulują art. 35,36,37 ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu.

Struktura systemu ochrony antyterrorystycznej RP

Prelegenci wskazali na trzy poziomy aktywności w zakresie ochrony przeciwko zagrożeniom terrorystycznym.

Poziom strategiczny

Powyższy poziom obejmuje Prezesa Rady Ministrów, Ministera Spraw Wewnętrznych i Administracji jak i Międzyresortowy Zespół do Spraw Zagrożeń Terrorystycznych. Powstały na mocy Zarządzenia nr 162 Prezesa RM z 25 października 2006 r.

Poziom operacyjny

W zakres powyższego poziomu wchodzi Centrum Antyterrorystyczne Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a regulacje w tym zakresie uwzględnione zostały w Zarządzeniu nr 102 Prezesa RM z 17 września 2008 r.

Poziom faktyczny

Według referentów powyższy poziom obejmują służby specjalne ja i służby i instytucje podległe.

Obszary działania CAT ABW

Prelegenci wskazali na następujące obszary: point of contact, analizy i programy, współpraca zagraniczna, monitoring incydentów w kraju i na świecie. Na seminarium został podkreślony również fakt, iż rozdział zadań w zakresie zwalczania terroryzmu w Polsce jest opracowany zgodnie z założeniami strategii Unii Europejskiej i dzieli się na ochronę, zapobieganie, reagowanie, ściganie.

Zadania szefa ABW

W świetle nowelizacji ustawy o zarządzeniu kryzysowym a przede wszystkim art. 5a należą do nich przede wszystkim koordynowanie Raportu o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego w zakresie zagrożeń terrorystycznych.

W srt. 12 a ust.2 wskazano na gromadzenie informacji dotyczących zagrożeń terrorystycznych.

Z kolei w srt. 12 a ust. 3 uregulowano udzielanie zaleceń i informacji o zagrożeniach terrorystycznych.

Art. 11 ust 2 pkt.10, 14 ust 2 pkt 6a, 17 ust 2 pkt 5a, 19 ust.2 pkt 5a regulują współdziałanie z właściwymi organami w zakresie przeciwdziałania terroryzmowi.

Konstatując referenci stwierdzili, iż wielkim plusem nowelizacji przedmiotowej ustawy, jest możliwość bezpośredniego informowania podmiotów o ryzyku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym, co znacznie skrócona czas reakcji odpowiednich służb.

Paulina Szewioła