Ministerstwo Sprawiedliwości zorganizowało seminarium z okazji Dnia Ofiar Przestępstw, obchodzonego 22 lutego na temat „Naprawienie szkody pokrzywdzonemu”.
Podczas spotkania omówiono kwestię naprawienia szkody jako środka karnego w orzekanym wobec sprawcy przestępstwa na wniosek pokrzywdzonego lub prokuratora albo o zastąpieniu go nawiązką na rzecz pokrzywdzonego z tytułu doznanych krzywd.
Przedstawiono obowiązek naprawienia szkody jako jeden z warunków sankcji orzekanych na próbę, możliwości zasądzenia przez sąd odszkodowania dla pokrzywdzonego z urzędu, oraz o możliwości dochodzenia roszczeń cywilnych przez pokrzywdzonego poprzez wytoczenie w procesie karnym powództwa cywilnego, czyli w drodze tzw. procesu adhezyjnego.
Otwierając seminarium Minister Sprawiedliwości Andrzej Czuma podkreślił istotny fakt informowania pokrzywdzonego o prawach mu przysługujących. Dodał, iż kodeksy powinny być zmienione w taki sposób, aby państwo stało po stronie pokrzywdzonego, a nie sprawcy.
Prof. Ewa Bieńkowska przedstawiła funkcję kompensacyjną polskiego prawa karnego, oraz proponowane zmiany legislacyjne kodeksu karnego, kodeksu postępowania karnego i kodeksu karnego wykonawczego. Dr Wojciech Zalewski omówił zagadnienie sprawiedliwości naprawczej, która jego zdaniem W Polsce jest realizowana w sposób niedostateczny.
Zdaniem prof. dr hab. Piotra Hofmańskiego dualizm w zakresie orzekania o naprawieniu szkody w procesie karnym jest niepotrzebny i szkodliwy. Z punktu widzenia pokrzywdzonego dwie drogi dochodzenia swoich roszczeń są niezrozumiałe. Zwykły obywatel ma problem z odróżnieniem trybów i dokonaniem wyboru. Prof. Hofmański optował za uproszczeniem prawa i procedur, tak aby były jasne i przejrzyste dla społeczeństwa.
W opinii prof. dr hab. Katarzyny Dudki dla pokrzywdzonego nie ma znaczenia w jakim postępowaniu dochodzi swoich roszczeń, ważne jest uzyskanie odszkodowania, a raczej wyegzekwowanie.
Prof. dr hab. Lech Paprzycki -prezes Izby karnej Sądu Najwyższego omówił temat „Powództwo cywilne w postępowaniu karnym” , a dr Wincenty Grzeszczyk przedstawił wykład nt.„Prokurator, a naprawienie szkody: ustalenie rozmiarów szkody w postępowaniu przygotowawczym i określenie jej wysokości w akcie oskarżenia”.
Moderatorem spotkania był prof. dr hab. Leszek Kubicki. W trakcie seminarium przestawiono wstępną propozycję dotyczącą koniecznych zmian legislacyjnych zmierzających do tego, aby zdecydowanie uprościć obowiązujące regulacje karne, oraz doprowadzić do tego, że pokrzywdzeni przestępstwami zostaną należycie zaspokojeni w swoich oczekiwaniach wobec sprawców w jednym procesie, czyli w procesie karnym.
Głównym przesłaniem seminarium było uświadomienie pokrzywdzonych przestępstwami i ich najbliższego otoczenia, a w konsekwencji całego społeczeństwa, że doznane cierpienia i krzywdy są dostrzegane i znajdują odzew w działaniu oficjalnych organów państwowych.
Dzień 22 lutego Ustawą z dnia 12 lutego 2003 roku Sejm RP ustanowił Dniem Ofiar Przestępstw. W ten sposób Polska dołączyła do krajów Europy Zachodniej zgrupowanych w Europejskim Forum Służb dla Ofiar Przestępstw, które zainicjowało tego rodzaju akcję.
Anna Sergiej
Zobacz także: