Przedstawiciele prezydiów Krajowej Rady Radców Prawnych i Naczelnej Rady Adwokackiej przedstawili wspólne stanowisko w sprawie opodatkowania pomocy prawnej w Polsce oraz stworzenia państwowego sytemu pomocy prawnej dla osób ubogich.
Oba samorządy zauważają, że od wielu lat w naszym kraju nie uregulowany pozostaje problem zwolnienia z podatku VAT i PIT-8C bezpłatnych porad prawnych o charakterze pro bono. Wielokrotnie w ostatnim okresie te kwestie były podnoszone zarówno przez Krajową Radę Radców Prawnych, jak i Naczelną Radę Adwokacką.
"Niestety, pomimo wielokrotnych wystąpień obu samorządów, wielu interpelacji poselskich Ministerstwo Finansów w dalszym ciągu stanowczo odmawia wypracowania pozytywnego dla milionów obywateli Polski rozwiązania w tym względzie. Problemu tego nie można nie zauważać gdyż w naszym kraju żyje obecnie niemal 4 mln obywateli o dochodzie poniżej 13,4 zł dziennie" - czytamy w stanowisku.
Zobacz: Nagroda ProBono dla Programu Spraw Precedensowych HFPC
Jak przypominają autorzy stanowiska na obywatelach ciąży obowiązek odprowadzenia od takiej usługi podatku dochodowego - i choć z powodu niskiego dochodu tych osób obowiązek taki nie powstanie - to radca prawny czy adwokat zmuszeni są do wystawienia formularza podatkowego PiT-8C. "Przy obecnej wielotysięcznej skali tego typu pomocy można więc mieć pewność, że skutecznie sparaliżuje to świadczenie prawnej pomocy pro bono w Polsce" - czytamy w stanowisku.
"Jak wyobrazić sobie skuteczne wypełnianie tego bezdusznego obowiązku w przypadku pomocy ofiarom katastrof czy też klęsk naturalnych?" - pytają autorzy. Tego typu postawa jest, dla przedstawicieli obu samorządów, zupełnie niezrozumiała.
Przedstawiciele Prezydiów Krajowej Rady Radców Prawnych i Naczelnej Rady Adwokackiej wyrażają również niepokój w związku ze stanem prac nad opracowaniem w Polsce sprawnego, państwowego systemu pomocy prawnej dla osób ubogich.
Jak czytamy w stanowisku "od wielu lat kolejne rządy obiecują, że ten niezwykle ważny problem zostanie wreszcie rozwiązany. Jest to sytuacja tym bardziej bolesna ponieważ Polska jest jedynym krajem Unii Europejskiej, który do tej pory nie wywiązał się z tego obowiązku".
Oba samorządy wielokrotnie już deklarowały pomoc kolejnym rządom w opracowaniu i realizacji projektu. Niestety, obydwa samorządy z żalem zauważają, że prace nad nim nie znajdują się nawet we wstępnej fazie. "Tym samym istnieje niebezpieczeństwo, że przez kolejne lata, obywatele polscy nie będą mieli zapewnionej bezpłatnej pomocy prawnej porównywalnej do świadczonej w pozostałych krajach Unii Europejskiej" - wskazują autorzy stanowiska.
Zobacz: Adw. Mikołaj Pietrzak nominowany do tytułu Prawnika ProBono
Przedstawiciele Prezydiów Krajowej Rady Radców Prawnych i Naczelnej Rady Adwokackiej wyrażają zdziwienie, że mimo nie stworzenia w naszym kraju systemu prawnej pomocy dla ubogich obywateli - Ministerstwo Finansów nie zamierza uregulować kwestii zwolnienia z opodatkowania prawnej pomocy pro bono. Dalej wskazują, iż dziś to właśnie radcy prawni, adwokaci i notariusze wyręczają polskie państwo na tym polu.
Zdaniem przedstawicieli Prezydiów KRRP i NRA obecnie radcy prawni i adwokaci stoją przed trudnym dylematem: czy dalej świadczyć pomoc pro bono pomijając biurokratyczne bariery i narażając się przy tym na odpowiedzialność karno-skarbową a tym samym na odpowiedzialność dyscyplinarną czy dopełniać absurdalnych obowiązków fiskalnych,tym samym paraliżując tego typu pomoc w Polsce.
W związku z tym przedstawiciele Prezydiów Krajowej Rady Radców Prawnych i Naczelnej Rady Adwokackiej rozważają odwołanie akcji świadczenia bezpłatnych porad prawnych dla obywateli w tym największych z nich: Niebieski Parasol (radcowie prawni) oraz Dzień Bezpłatnych Porad Adwokackich (adwokaci) – do czasu nie budzącego wątpliwości uregulowania tej kwestii przez Ministerstwo Finansów.
Przedstawiciele obu samorządów wyrażają jednak nadzieję, że Ministerstwo Finansów podejmie oczekiwane od dawna regulacje i nie dopuści do tego, że tysiące obywateli pozostaną bez możliwości uzyskania bezpłatnej pomocy prawnej.
Zobacz:Radcowskie centrum bezpłatnej pomocy prawnej w Warszawie
Maciej Bobrowicz Prezes Krajowej Rady Radców Prawnych
Świadczenie usług prawnych pro bono dla osób ubogich w Polsce jest zagrożone. Nieprzemyślane działania Ministerstwa Finansów prostą drogą prowadzą do zniszczenia budowanego od lat pozarządowego systemu prawnej pomocy pro bono. Systemu, który w niemal 100 proc. opiera się na bezinteresownej aktywności radców prawnych i adwokatów. Nie wyobrażam sobie sytuacji, w której będę zmuszony odwołać największą naszą akcję o charakterze Pro Bono – Niebieski Parasol. Wszystko jednak na to wskazuje, że taka decyzja może być konieczna. A to oznaczałoby nie tylko skandal ale przede wszystkim wymierną stratę dla dziesiątek tysięcy niezamożnych obywateli naszego kraju.
Adw. Andrzej Zwara Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej
Nie rozumiem dlaczego Państwo ciągle nie wierzy w ludzką dobroć i czystość intencji. Kilka lat temu głośna była sprawa piekarza, który w zamian za rozdawanie ubogim chleba otrzymał wysoką karę skarbową, gdyż nie płacił podatków z tego tytułu. Przez te lata nic się nie zmieniło. Przepisy pozwalają nam na udzielanie bezpłatnych porad prawnych bez konsekwencji podatkowych jeśli jest to działanie czysto marketingowe. Zatem Państwo preferuje żebyśmy działali niejako z wyrachowania niż z potrzeby serca.
Zobacz także:
Udzielanie pomocy prawnej pro bono przez prawników jest zagrożone